“Những cấp số nhân huyền ảo đó thể hiện giá trị của việc sống lâu hay việc áp dụng lãi kép với khoản tiền của mọi người ở mức lãi suất kha khá. Tôi chẳng có gì đặc biệt để nói về việc sống lâu.”

− NGÀY 18 THÁNG 1 NĂM 1963

Người ta nói Einstein gọi lãi kép là kỳ quan thứ tám của thế giới và nói rằng “những ai hiểu nó, sẽ kiếm được nó, còn những ai không, thì phải trả nó.” Bằng việc sử dụng những câu chuyện hài hước qua các bức thư, Buffett dạy các nhà đầu tư rằng sức mạnh của lãi kép là vô địch trong việc làm giàu bằng đầu tư. Việc áp dụng lãi kép xuyên suốt một chương trình đầu tư lâu dài sẽ luôn là chiến lược tốt nhất của bạn.

Về bản chất, một chương trình đầu tư đầu tiên và trước hết là một chương trình lãi kép. Nó là một quá trình liên tục tái đầu tư các khoản lợi nhuận sao cho mỗi khoản bổ sung sẽ tự sinh lời. Các khoản lời trên lợi nhuận này theo thời gian sẽ trở thành thành phần chiếm ưu thế ngày càng lớn trong tổng mức lợi nhuận của chương trình đầu tư. Hai yếu tố quyết định tới kết quả đầu tư cuối cùng là (1) lợi suất trung bình năm và (2) thời gian.

Sức mạnh của lãi kép bắt nguồn từ chính bản chất biến đổi của nó; thời gian càng lâu thì sức mạnh của nó càng lớn. Tuy nhiên, nó cần một khoảng thời gian đáng kể để đủ lớn và trở thành tác nhân chi phối rõ ràng trong chương trình đầu tư, nhưng rất nhiều người đánh giá thấp tầm quan trọng của nó. Nếu bạn sớm bám vào những ý tưởng này và cho nó thời gian để phát triển, bạn sẽ không cần thêm nhiều thứ khác để trở thành nhà đầu tư thành công. Thật không may, nhiều người vì quá thiển cận hay thiếu kiên nhẫn mà không thể tận dụng triệt để những gì chúng mang lại.

Chẳng hạn, một khoản đầu tư 100.000 đô la có mức sinh lợi 10% mỗi năm. Tổng lợi nhuận sẽ cao hơn khoảng 7% nếu các khoản lợi nhuận được tái đầu tư thay vì rút ngay sau thời gian 5 năm. Không ấn tượng lắm nhỉ. Tuy nhiên, sau 10 năm, khoản tiền mà có lợi nhuận được tái đầu tư (tạm gọi là Khoản dùng lãi kép) sẽ sinh lợi nhiều hơn 30% so với khoản tiền không được tái đầu tư. Khi đó, các kết quả “phấn khích” này sẽ tiếp tục tăng lên tới năm thứ 15. Bây giờ, Khoản dùng lãi kép đã lớn hơn gần 70% rồi. Lãi kép tăng theo hàm số mũ, nó sẽ hình thành đà tăng lên theo thời gian; sau 20 năm, lợi nhuận đã lên tới 125%. Chẳng có gì mạnh mẽ hơn nữa. Chi tiêu ngay khoản lợi nhuận của bạn sẽ khiến tổng lợi nhuận của bạn giảm nhiều; với tư cách là nhà đầu tư, chúng ta cho phép lợi nhuận của chúng ta tích lũy lên nhau và trở thành tác nhân chi phối tạo ra của cải của mình. Chúng ta làm việc đó một cách kiên nhẫn.

Tầm quan trọng của lãi kép thật khó để cường điệu. Nó giải thích tại sao Charlie Munger, người bạn của Buffett trong những năm tháng ở Công ty Hợp danh và hiện là phó chủ tịch của Công ty Berkshire, từng nói rằng Buffett coi việc cắt tóc mất 10 đô la giống như một khoản tiêu tốn thực sự tới 300.000 đô la. Hóa ra là ông ta có hơi bảo thủ một chút; nếu Buffett không chi 10 đô la để cắt tóc vào năm 1956, thay vào đó đầu tư vào Công ty Hợp danh, thì bây giờ khoản đó đã lên tới hơn 1 triệu đô la rồi (10 đô la được áp dụng lãi kép ở mức lãi suất 22% trong 58 năm). Nhìn vào lãi kép qua lăng kính của Buffett, không khó để hiểu tại sao ông ấy lại sống thanh đạm tới vậy. Việc cắt tóc của ông ấy thực sự quá đắt đỏ!

Tới giữa độ tuổi đôi mươi, Buffett đã tin rằng sức mạnh của lãi kép sẽ giúp ông giàu có. Trở về Omaha với khoảng 100.000 đô la trước khi bắt đầu các thỏa thuận góp vốn, ông tự coi mình về cơ bản là đã nghỉ hưu. Ông thấy rằng mình cần đọc nhiều hơn và có lẽ nên tham gia một số lớp học đại học. Ông tin vào sức mạnh của lãi kép tới mức ông bắt đầu lo lắng về những tác động tiêu cực có thể xảy đến khi gia đình ông trở nên giàu có; ông không muốn những đứa con hư hỏng và muốn một chiến lược để nuôi dạy chúng tốt. Có thể mối bận tậm về việc tránh để con mình hư hỏng là điều dễ hiểu, nhưng hãy nhớ rằng lúc đó Buffett mới chỉ tuổi đôi mươi và vẫn còn ngồi trên giường ngủ để tính toán mấy khoản đầu tư khiêm tốn của mình.

Điều trên dẫn tới một lời khuyên theo lẽ tự nhiên như thế này: Nếu bạn có thể chi tiêu ít hơn thu nhập của mình trong khi đạt được lợi nhuận tốt hơn mức trung bình dù chỉ một chút thôi thì bạn cũng sẽ khá ổn về mặt tài chính. Tuy nhiên, phải thật kiên nhẫn. Bạn không thể thúc ép lãi kép được; bạn phải để nó “ngấm” dần qua thời gian. Hãy nghĩ tới trường hợp của Ronand Read, một nhân viên bơm xăng ở Vermout. Anh ấy đã kiếm được một khoản lợi nhuận ròng lên tới 8 triệu đô la bằng cách kiên trì đầu tư từng khoản nhỏ trong tiền lương của mình vào các cổ phiếu uy tín có trả cổ tức trong suốt cuộc đời mình.

Buffett vẫn ở căn nhà cũ trong hàng thập kỷ. Lối sống và đầu tư của ông rất thiết thực và đầy ý nghĩa. Sự kiên nhẫn và tính thanh đạm cho phép ông duy trì một khoản vốn đầu tư tối đa và hưởng lãi kép. Khoản này, cùng với lợi suất cao mà ông có thể tạo ra, đã cho phép ông đóng góp toàn bộ cổ phiếu tại Công ty Berkshire của mình cho Quỹ Gates, món quà từ thiện lớn nhất trong lịch sử thế giới. Không chỉ vậy, tôi nghĩ ông còn là một trong những người hạnh phúc nhất thế giới vì đã thực hiện được chính xác điều ông mong muốn từng giây phút trong cuộc đời của mình.

Niềm vui của lãi kép

Khi nói chuyện với các thành viên góp vốn về sức mạnh của lãi kép, Buffett đã dẫn chứng bảng dưới đây để minh họa lợi nhuận thu được từ việc áp dụng lãi kép cho 100.000 đô la trong từ 10 đến 30 năm với mức lợi suất trong khoảng 4% – 16%.

Hãy xem qua để hiểu các con số này. Nhìn lướt từ con số trên cùng bên trái xuống tới con số dưới cùng bên phải. Chú ý rằng mức lợi nhuận khổng lồ này tỷ lệ thuận với thời gian đầu tư và mức lợi suất. Nếu có thể kết hợp hai yếu tố này, kết quả sẽ làm bạn choáng đấy: 100.000 đô la được áp dụng lãi kép ở mức lợi suất 16% sẽ thành hơn 8,5 triệu đô la sau 30 năm!

Buffett đã liên hệ ba câu chuyện hài hước trong các bức thư của mình – về Columbus⁽¹⁸⁾, Bức tranh Nàng Mona Lisa và những người bản địa ở Manhattan – được ghi lại nguyên văn ở cuối chương, để nhấn mạnh các điểm này cho chúng ta: (1) Lãi kép cũng nhạy cảm với các thay đổi về thời gian cũng như về lợi suất, và (2) những thay đổi dường như không đáng kể trong lợi suất thực sự sẽ dồn lại thành một con số lớn khi nhìn qua lăng kính của một chương trình đầu tư dài hạn.

Câu chuyện về Christopher Columbus nhấn mạnh quan điểm của ông rằng, khi nói đến lãi kép, thời gian chắc chắn đứng về phía bạn. Như bạn sẽ thấy, nếu Nữ hoàng Isabella không bỏ 30.000 đô la để tài trợ cho chuyến hành trình của Columbus mà đem đầu tư vào bất cứ thứ gì có áp dụng lãi kép dù chỉ 4% mỗi năm thì đến năm 1963, khoản đó cũng sẽ thành 2 nghìn tỷ đô la (bây giờ là 7,3 nghìn tỷ đô la). Như Buffett vẫn đùa, “Nếu không tính sự thỏa mãn về mặt tinh thần có được khi tìm ra một bán cầu mới thì dù cho có được quyền sở hữu đất đai, toàn bộ giao dịch này cũng chẳng bằng giá trị của tập đoàn IBM.” Với lợi thế thời gian đầu tư dài, ngay cả các khoản vốn ban đầu khiêm tốn được đầu tư ở mức lợi suất khiêm tốn cũng sẽ tích lũy lại thành các khoản đáng kinh ngạc.

Hãy nhìn lại bảng lãi kép một chút, lần này thì chú ý tới cột lợi suất 8%. Mười năm của lãi kép sản sinh ra 115.892 đô la tiền lời. Nếu thời gian tăng gấp đôi, thì tiền lời tăng gấp ba lần. Nếu thời gian tính lãi kép tăng gấp ba (từ 10 năm lên 30 năm), thì tiền lời tăng gần gấp chín lần.

Trong câu chuyện thứ hai, Buffett kể về câu chuyện Vua Francis I của nước Pháp, người đã trả 20.000 đô la cho Bức tranh Nàng Mona Lisa. Ở đây, Buffett minh họa việc mức lợi suất cao và thời gian dài tạo ra một điều vô lý như thế nào nếu ngoại suy quá xa. Nếu bằng cách nào đó khoản tiền 20.000 đô la đó được áp dụng lãi kép ở mức 6% mỗi năm, thì tính đến năm 1964 nó sẽ có giá 1 triệu tỷ đô la, gấp gần 3.000 lần tổng nợ quốc gia tại thời điểm đó. Buffett chắc hẳn đã nói thẳng với người vợ của ông, một người yêu nghệ thuật và là chủ sỡ hữu phòng tranh trong một khoảng thời gian, khi ông nói rằng, “Tôi tin rằng điều này sẽ chấm dứt mọi tranh luận trong gia đình chúng tôi về việc mua tranh để đầu tư.”
Chẳng có gì nghi ngờ rằng thời gian đầu tư dài và tốc độ tăng trưởng cao kết hợp lại sẽ tạo ra các tưởng tượng vô lý nếu cho phép đi quá xa. Đó là lý do tại sao Buffett luôn cố gắng ngăn các thành viên góp vốn không ngoại suy kết quả đầu tư của ông quá xa trong tương lai. Ví dụ, vào năm 1963, ông nói thế này:

Vài người trong các anh có thể hơi thất vọng vì tôi không điền vào bảng trên mức lợi suất là 22,3%…Tất nhiên, mức lợi suất đó chưa tính các khoản thuế thu nhập mà chính các anh trả – chứ không phải Công ty Hợp danh này. Tuy nhiên ngay cả loại bỏ yếu tố đó đi, thì việc tính toán như vậy sẽ chỉ chứng minh điều vô lý của ý tưởng áp dụng lãi kép ở mức lợi suất quá cao mà thôi – ngay cả với khoản vốn ban đầu khiêm tốn….

Một ví dụ hiện đại hơn cho bạn: dưới sự quản lý của Buffett, Công ty Berkshire có thể áp dụng lãi kép trên giá trị cổ phiếu của mình lên tới 21,6% mỗi năm trong suốt 50 năm qua. Cổ phiếu, từ mức giá giao dịch khoảng 18 đô la vào năm 1965, đã có giá đáng kinh ngạc tới 218.000 đô la/cổ phiếu tại thời điểm viết bài này (năm 2015). Tổng giá trị thị trường của công ty hiện tại là 359 triệu đô la. Nếu cố phiếu của Berkshire có thể áp dụng lãi kép hàng năm ở cùng mức lợi suất đó, giá trị mỗi cổ phiếu sẽ là 3,8 tỷ đô la tính đến năm 2065 và tổng giá trị thị trường của công ty sẽ là hơn 6 triệu tỷ, lớn hơn nhiều tổng giá trị của toàn bộ công ty đại chúng trên hành tinh này hợp lại.

Như bạn thấy đấy, tốc độ tăng trưởng cao liên tục là không thể đạt được. Chương trình đầu tư càng lớn thì càng khó để phát triển. Đây chính là luật số lớn⁽¹⁹⁾ và Buffett, từ thời điểm viết những Bức thư gửi thành viên góp vốn tới tận bây giờ, vẫn luôn thẳng thắn trong vấn đề này. Chỉ đơn giản là hôm nay Berkshire đã quá lớn để phát triển nhanh hơn nền kinh tế nói chung.

Những rủi ro các nhà đầu tư hiện nay gặp phải

Dù thị trường cổ phiếu sẽ mang lại cho bạn kết quả gì trong suốt thời gian đầu tư của mình thì câu chuyện cuối cùng trong bộ ba chuyện về lãi kép của ông thực sự nhấn mạnh việc làm sao những mức giảm không đáng kể – thay đổi nhỏ trong mức lãi suất kép – lại tạo ra kết quả khác xa tới vậy trong thời gian dài. Trong một câu chuyện vui, Buffett đùa rằng 24 đô la trả cho người bản địa để đổi lại đảo Manhattan trị giá khoảng 12,5 tỷ đô la vào năm 1965, vậy mức lãi suất kép là 6,12%. Nhưng ông cũng nêu quan điểm này:

Với những người mới, đây có vẻ là một vụ làm ăn lời. Tuy nhiên, những người bản địa chỉ cần đạt được lợi suất 6,5% (Đại diện quỹ tương hỗ⁽²⁰⁾ bộ lạc chắc sẽ hứa với họ điều này) để khiến Peter Minuit⁽²¹⁾ ngừng cười trong hạnh phúc. Ở mức lợi suất 6,5%, 24 đô la sẽ trở thành 42.105.772.800 đô la (42 tỷ đô la) trong 338 năm, và nếu họ có thể ép giá thêm một nửa phần trăm nữa và đạt mức lợi suất 7%, thì giá trị hiện tại đã thành 205 tỷ đô la rồi.

Câu chuyện này nhắc chúng ta một điều quan trọng: Phí, thuế và các khoản giảm giá khác có thể dồn lại để gây ra tác động rất lớn. 1-2% mỗi năm trong những khoản chi phí đó có thể không đáng kể khi để tách riêng cho từng năm (và bạn có thể chắc chắn rằng đó là cách bán các sản phẩm tài chính), nhưng sức mạnh của lãi kép sẽ biến thứ gì có vẻ không đáng kể thành thứ gì đó thực tế rất khổng lồ. Câu chuyện của Buffett về những người bản địa ở Manhattan đã làm sáng tỏ điều này – mỗi điểm phần trăm trong mức lãi suất kép đều thực sự quan trọng!

Phí và thuế (chưa kể đến hiệu quả thấp) đang ngấu nghiến thành quả đầu tư dài hạn của hầu hết người Mỹ. Trong thực tế, lợi suất trung bình thực sự của mỗi nhà đầu tư tại Mỹ trong vòng 20 năm tính tới năm 2011 chỉ gần 2%. Nếu tính theo giá trị đồng đô la thực tế (trừ đi lạm phát), thì sức mua đã mất rồi! Và thật tai tiếng khi chỉ số thị trường vẫn đưa ra mức lợi suất là 7,8%. Buffett và nhiều người khác đã rung hồi chuông cảnh báo này hàng thập kỷ, nhưng mọi chuyện vẫn cứ tiếp diễn.

Các nhà đầu tư cần phải nhìn xa trông rộng và coi cổ phiếu là quyền sở hữu một phần doanh nghiệp. Họ không nên để mình bị lung lay trước những biến động thị trường và tránh các phí, thuế tới mức tối đa có thể. Họ khai thác bản chất biến động của lãi kép trong dài hạn, ở mức lợi suất cao nhất trong khoảng thời gian dài nhất có thể – đó là công cụ chính của bạn khi là một nhà đầu tư.

Thư gửi thành viên góp vốn: Niềm vui của Lãi kép

NGÀY 18 THÁNG 01 NĂM 1963

Columbus 

Từ vài nguồn tin không đáng tin cậy, tôi được biết rằng chi phí của chuyến đi mà Nữ hoàng Isabella tài trợ cho Columbus là khoảng 30.000 đô la. Ít nhất, đây cũng được coi là việc sử dụng tương đối thành công khoản đầu tư mạo hiểm⁽²²⁾. Nếu không tính sự thỏa mãn về mặt tinh thần có được khi tìm ra một bán cầu mới thì dù cho có được quyền sở hữu đất đai, toàn bộ giao dịch này cũng chẳng bằng giá trị của tập đoàn IBM. Hình dung chung chung thế này, 30.000 đô la được đầu tư ở mức lãi kép 4% mỗi năm sẽ có giá khoảng 2.000.000.000.000 đô la (đó là 2 nghìn tỷ đô la, nếu bạn không giỏi đếm) tính đến năm 1962. Các nhà biện giải lịch sử cho những người bản địa ở Manhanttan có thể tìm thấy chỗ trú trong những tính toán tương tự. Những cấp số nhân huyền ảo đó thể hiện giá trị của việc sống lâu hay việc áp dụng lãi kép với khoản tiền của mọi người ở mức lãi suất kha khá. Tôi chẳng có gì đặc biệt để nói về việc sống lâu.

… Việc nhìn vào cách mỗi khác biệt tương đối nhỏ trong các mức lợi suất dồn lại thành các khoản rất lớn qua nhiều năm luôn làm tôi ngạc nhiên. Đó là lý do tại sao, mặc dù chúng ta luôn muốn nhiều hơn, chúng ta luôn cảm thấy rằng chỉ vài điểm Cao hơn chỉ số Dow Jones cũng đã là một kỳ tích rồi. Nó có nghĩa là có thêm rất nhiều tiền qua một hay hai thập kỷ nữa.

NGÀY 18 THÁNG 1 NĂM 1964

Bức tranh Nàng Mona Lisa

Giờ tới phần “phấn khích” trong bài tiểu luận của chúng ta. Năm ngoái, để nhấn mạnh về lãi kép, tôi đã nhắm bừa vào Nữ hoàng Isabella và cố vấn tài chính của bà. Mọi người sẽ nhớ rằng họ đã bị phỗng tay trên trong một vụ lãi kép quá thấp khi tìm ra ra cả một bán cầu mới.

Vì toàn bộ chủ đề lãi kép này có vẻ hơi trần trui, nên tôi sẽ cố gắng thêm chút sang chảnh vào trong cuộc thảo luận này bằng cách chuyển sang thế giới nghệ thuật. Vua Francis I của nước Pháp đã trả 4.000 ECU vào năm 1540 cho Bức tranh Nàng Mona Lisa của Leonardo da Vinci. Có thể vài người không hay theo dõi biến động của đồng ECU, 4.000 ECU đổi ra được khoảng 20.000 đô la.

Nếu Vua Francis khôn ngoan hơn và ông (cùng người tín thác của mình) có thể tìm được một khoản đầu tư có lợi suất sau thuế là 6%, thì tài sản bây giờ đã đáng giá hơn 1.000.000.000.000.000 đô la. Đó là 1 triệu tỷ đô la hay gấp hơn 3.000 lần tổng nợ quốc gia hiện tại, chỉ với mức lợi suất 6% thôi đấy. Tôi tin rằng điều này sẽ chấm dứt mọi tranh luận trong gia đình chúng tôi về việc mua tranh để đầu tư.

Tuy nhiên, như tôi đã chỉ ra ở năm trước, có vài bài học khác được rút ra từ đây. Một là lợi thế của việc sống lâu. Một yếu tố ấn tượng khác là biến động do các thay đổi tương đối nhỏ trong lãi suất kép tạo ra.

Bảng dưới đây thể hiện các mức lãi từ khoản 100.000 đô la được tính lãi kép ở các lãi suất khác nhau:

Rõ ràng, chỉ cần thay đổi vài điểm phần trăm cũng có tác động to lớn tới sự thành công của chương trình (đầu tư) lãi kép. Cũng rõ ràng không kém là tác động này phát triển nhanh hơn khi thời gian càng dài. Nếu trong một khoảng thời gian đáng kể, Công ty Hợp danh của Buffett có thể đạt được lợi suất cao hơn chỉ vài điểm phần trăm so với tình trạng đầu tư chung, thì chức năng của nó sẽ được hoàn thiện.

NGÀY 18 THÁNG 1 NĂM 1965

Những người bản địa ở Manhattan

Độc giả của những bức thư thường niên đầu tiên của chúng ta đã bất bình vì chỉ có duy nhất một đoạn mô tả kinh nghiệm đầu tư hiện đại. Thay vào đó, họ muốn có sự kích thích trí tuệ, thứ mà chỉ có thể được cung cấp bằng một bản nghiên cứu sâu về chiến lược đầu tư trải qua hàng thế kỷ. Vậy, hãy đọc phần này.

Hai chuyến du ngoạn mới đây của chúng ta vào thần thoại về kiến thức tài chính đã cho thấy rằng các khoản đầu tư được cho là khôn ngoan của Nữ hoàng Isabella (tài trợ chuyến đi của Columbus) và Francis I (muaBức tranh Nàng Mona Lisa) gần như là những hành động điên rồ về mặt tài chính. Những người biện hộ cho các bên này đã trình bày một loạt các thông tin cảm tính vớ vẩn. Bất chấp tất cả, bảng lãi kép của chúng ta chẳng bị sứt mẻ gì.

Tuy nhiên, có một lời chỉ trích cũng có chút hợp lý. Người ta buộc tội rằng phần này mang màu sắc ảm đạm với chỉ toàn những kẻ kém hiểu biết tài chính mà lịch sử khắc ghi. Chúng ta gặp thách thức phải ghi chép lên những trang giấy này câu chuyện về sự sáng suốt tài chính mà sẽ là chuẩn mực lỗi lạc qua nhiều thời đại.

Có một câu chuyện khác biệt. Tất nhiên, đó là câu chuyện về sự nhạy bén trong kinh doanh được khắc ghi vào lịch sử bởi những người bản địa ở Manhattan khi họ bán hòn đảo của mình cho một kẻ ăn chơi trác táng khét tiếng như Peter Minuit vào năm 1626. Theo tôi biết thì họ chỉ nhận được 24 đô la. Đổi lại, Minuit nhận được hơn 57km(2). Mặc dù khó có thể định giá chính xác nhưng có thể ước tính hợp lý giá đất hiện tại của hòn đảo này là 12.433.766.400 đô la (12,5 triệu đô la). Với những người mới, đây có vẻ là một vụ làm ăn lời. Tuy nhiên, những người bản địa chỉ cần đạt được lợi suất 6,5% (Đại diện quỹ tương hỗ⁽²³⁾ bộ lạc chắc sẽ hứa với họ điều này) để khiến Peter Minuit ngừng cười trong hạnh phúc. Ở mức lợi suất 6,5%, 24 đô la sẽ trở thành 42.105.772.800 đô la (42 tỷ đô la) trong 338 năm, và nếu họ có thể ép giá thêm một nửa phần trăm nữa và đạt mức lợi suất 7%, thì giá trị hiện tại đã thành 205 tỷ đô la rồi.

Vậy là quá đủ.

Vài người có thể xem xét chính sách đầu tư của mình trong ngắn hạn hơn. Để tiện cho mọi người, chúng ta sẽ xem xét chiếc bảng quen thuộc xác định lãi từ việc tính lãi kép cho 100.000 ở các mức lợi suất khác nhau:

Bảng trên đã thể hiện các lợi thế tài chính của các yếu tố sau:

1. Sống lâu

2. Lãi suất kép cao

3. Kết hợp của cả hai yếu tố trên (phương án tác giả đặc biệt kiến nghị).

Cần quan sát các lợi ích to lớn do những mức tăng tương đối nhỏ trong lợi suất hàng năm tạo ra. Điều này giải thích thái độ của chúng ta: mặc dù chúng ta hy vọng đạt được mức lợi nhuận to lớn, cao hơn đáng kể so với lợi nhuận đầu tư trung bình, nhưng từng điểm phần trăm trong lợi suất cao hơn mức trung bình đều thực sự có ý nghĩa.

Tóm lược

Như mọi người, Buffett thực sự hiểu sức mạnh của lãi kép. Theo lối kể hài hước và dân dã, các câu chuyện của ông đưa ra những ví dụ vô giá về chi phí và lợi ích thu được từ những thay đổi không đáng kể trong mức lãi suất trung bình hay vòng đời của chương trình lãi kép. Bên cạnh những bài học của Graham – rằng cổ phiếu là doanh nghiệp còn thị trường chỉ là người hầu, chứ không phải ông chủ – giờ chúng ta lại có một câu thần chú nữa: “Các quyết định đầu tư phải dựa vào việc áp dụng lãi kép ở mức khả thi nhất lên lợi nhuận ròng sau thuế tại mức rủi ro tối thiểu.” Bất kỳ ai đều có khả năng tư duy và đầu tư theo cách này và khi làm vậy, họ sẽ đạt được lợi thế cạnh tranh đáng kể so với các nhà đầu tư khác hành động theo tâm lý phải thắng nhanh.

Từ đó, có một câu hỏi lớn được đặt ra, chúng ta sẽ tìm hiểu trong phần sau, là: Với cùng mức yêu thích và khả năng, bạn nên cố gắng chọn cổ phiếu và làm theo hướng dẫn của Buffett, hay bạn chỉ cần dùng chiến thuật bình quân chi phí đô la⁽²⁴⁾ để thu lợi bằng việc tăng cổ phần của bạn trong các doanh nghiệp Mỹ qua quỹ chỉ số⁽²⁵⁾ chi phí thấp trong suốt thời gian đầu tư? Chẳng làm gì khác ngoài việc đầu tư theo chỉ số là một phương án rất hấp dẫn – không cần nhiều thời gian hay công sức, lợi nhuận, khi được áp dụng lãi kép qua nhiều năm, có thể tương đối cao. Với hầu hết mọi người, đây là phương án tốt nhất.