Thị Trường ngoại hối – Ed Ponsi – CHƯƠNG V: NHỮNG ĐIỀU CẦN BIẾT TRƯỚC KHI KINH DOANH FOREX
Trong môn bóng chày, có những cầu thủ giành chiến thắng cho đội nhà thông qua tốc độ của bước chạy. Được mệnh danh là “speed demonds”, những cầu thủ này đe dọa đối thủ bằng tài năng của họ để chiếm các căn cứ và ghi điểm. Lại có những cầu thủ khác được biết đến nhờ khả năng đánh bóng ra ngoài sân. Họ được mệnh danh là “power hitters”, có khả năng xoay chuyển thế trận chỉ với một cú ra gậy. nhóm các cầu thủ khác được biết đến nhờ khả năng phòng ngự. Tài năng của họ trong việc đánh bại các đợt tấn công của đối thủ bằng các kỹ thuật bắt mắt trên sân đưa đến cho những cầu thủ này danh hiệu “golden glove”.
Có nhiều cầu thủ điêu luyện trong từng khu vực của họ, tuy nhiên chỉ có những cầu thủ tinh hoa thực sự mới có thể giỏi trong cả ba khu vực nói trên. Cầu thủ hiếm hoi giỏi ở tất cả các khu vực của môn thể thao bóng chày như vậy được gọi là cầu thủ “triple threat”.
NHÀ KINH DOANH “TRIPLE THREAT”
Trong thế giới Forex, những nhà kinh doanh làm chủ được kỹ năng phân tíc kỹ thuật và các chiến lược kinh doanh có thễacs định được thời điểm tham gia và rút khỏi thị trường có lợi nhất. Người làm chủ được kỹ năng phân tích cơ bản có thể dự đoán được các thời điểm bước ngoặt trên thị trường khi các nền kinh tế có sự chuyển đổi. nhà kinh doanh hiểu biết về quản trị rủi ro có khả năng bảo vệ tài khoản tránh khỏi bị lỗ trong bất kỳ môi trường kinh doanh nào.
Chỉ có nhà kinh doanh làm chủ được cả ba – phân tích kỹ thuật, phân tích co bản và quản trị rủi ro – mới thực sự là một nhà kinh doanh “triple threat”.
Mong muốn chân thành của tôi là giúp bạn trở thành một nhà kinh doanh tốt nhất mà bạn có thể. Bạn có thể đạt được điều đó bằng cách làm chủ được ba khía cạnh quan trọng nhất của kinh doanh.
Thứ nhất, hãy nghiên cứu kỹ những kỹ thuật sẵn có để có thể giúp bạn thành công trên thị trường này. Đó cũng là mục đích của cuốn sách này. Hãy học cách xác định bối cảnh thị trường hiện hữu, áp dụng các chiến lược giao dịch phù hợp và tuân thủ theo các thay đổi của thị trường.
Thứ hai, hãy học càng nhiều càng tốt về các yếu tố cơ bản của thị trường Forex. Hãy đừng sợ hãi khi phải phân tích cơ bản! Sự hiểu biết vững chắc các yếu tố cơ bản chính là sự phân biệt giữa nhà kinh doanh giỏi và nhà kinh doanh thiên tài.
Thứ ba, đó là quản trị rủi ro, một yếu tố mà tất cả những nhà kinh doanh thành công đều phải có. Quản trị rủi ro tốt sẽ giúp bạn tránh khỏi những rắc rối và cho phép bạn vượt qua những thời điểm khó khăn, đồng thời giúp tích lũy thêm kinh nghiệm.
TÍCH LŨY KINH NGHIỆM
Trong số hai tài xế ô tô sau đây ai là người dễ bị tai nạn hơn: một người là tay lái có kinh nghiệm, từng trải và một người là một tay mơ còn chưa thông thạo cách sử dụng chân ga và chân phanh?
Tất nhiên câu trả lời sẽ là người thứ hai. Tài xế mới thường dễ gặp trục trặc trên đường, trong khi tài xế có kinh nghiệm có thể dự đoán trước những sự cố để tránh. Trong việc lái xe và trong kinh doanh, không gì có thể thay thế được kinh nghiệm. Điều may mắn là bất cứ ai đều có thể tích lũy kinh nghiệm kinh doanh Forex mà không phải tốn tiền bằng cách sử dụng tài khoản kinh doanh thử, hay còn gọi là tài khoản “demo”. Phần lớn các đầu mối thị trường Forex đều cung cấp các tài khoản loại này và thường kèm theo các biểu đồ sống, bảng giá và các loại tin tức liên quan.
Tôi ước giá mà những điều này có được khi tôi mới bắt đầu khởi nghiệp! Vào thời đó, người kinh doanh phải học – và gặp không ít sai lầm – bằng tiền thật của mình. Một trong những nơi tôi đã làm việc cũng từng có một dạng sơ khai của tài khoản thử được gọi là “tài khoản mô phỏng”, tuy nhiên cái đó không thể sánh được với những chương trình demo ngày nay chúng ta đang có.
Kinh doanh demo là cách tuyệt nhất để những nhà kinh doanh Forex tiềm năng làm quen với thị trường này. Tôi rất ủng hộ việc bất cứ người kinh doanh tiềm năng nào cũng nên sử dụng tài khoản demo ít nhất vài tháng trước khi thử kinh doanh trên tài khoản thật. Nếu bạn đã kinh doanh trên tài khoản thật, thì cũng đừng sợ phải quay lại một tài khoản demo khi bạn gặp phải một thời điểm khó khăn.
Các tài khoản mini cũng được chấp nhận để các nhà kinh doanh Forex mới vào nghề có thể tham gia những lệnh với độ rủi ro tối thiểu. Những tài khoản mini này có thể mở chỉ với một vài trăm đô la, tạo nên một rào cản thấp nhất so với việc tham gia bất cứ thị trường kinh doanh nào.
Việc kinh doanh thành công trên tài khoản demo ít nhất một vài tháng trước khi tiến đến một tài khoản mini không đồng nghĩa với sự may mắn. Nếu bạn thành công với một tài khoản demo nhưng lại tạo cho mình một mức độ rủi ro lớn hơn mức cần thiết thì bạn vẫn chưa đủ điều kiện để chuyển sang kinh doanh trên tài khoản thật.
Một khi bạn đã tích lũy được kinh nghiệm, kinh doanh thành công đồng thời đạt đến “độ chín” thì bạn hãy mở một tài khoản mini. Nếu bạn tiếp tục thành công với tài khoản mini trong một vài tháng mà không phải đánh đổi bằng sự mạo hiểm quá đáng nào, bạn có thể nghĩ đến việc mở một tài khoản đầy đủ để kinh doanh.
Đừng bao giờ vội vàng trong quá trình này. Nếu bạn càm thấy không thoải mái ở một gia đoạn nào đó của quá trình này thì hãy chưa vội bước sang giai đoạn kế tiếp. Hãy sử dụng thời gian vì thị trường vẫn còn đó khi bạn đã sẵn sàng.
Hãy nhớ rằng, cho đến khi bạn đã tích lũy đầy đủ kinh nghiệm, bạn vẫn như là đứa trẻ đằng sau tay lái chiếc ô tô của bố, với tai nạn luôn rình rập.
KINH DOANH VỚI CẶP NGOẠI TỆ NÀO?
Khi bắt đầu kinh doanh Forex, bạn chỉ nên chọn một cặp ngoại tệ mà thôi. Cách tốt nhất để bắt đầu là với một cặp có chênh lệch giá nhỏ, ví dụ như cặp EUR/USD. Chênh lệch giá là chênh lệch giữa giá mua và giá bán của một cặp ngoại tệ.
Chênh lệch giá là đối thủ ghê gớm nhất và những cặp ngoại tệ có chênh lệch giá cao thường chỉ thích hợp cho những giao dịch dài hạn. Một khi bạn đã vượt qua được chênh lệch giá tức là bạn đã đạt đến “điểm hòa vốn” của kinh doanh. Điều này sẽ đạt được dễ dàng hơn khi chênh lệch giá nhỏ.
Hãy bắt đầu với cặp EUR/USD (tất nhiên là với tài khoản demo) cho đến khi bạn cảm thấy thoải mái với cách thức giao động của cặp này thì bạn có thể mở rộng sang cặp GBP/USD. Bạn sẽ thấy rằng các giao dịch của cặp này cũng tương tự như cặp EUR/USD, chỉ khác là mức độ biến động của chúng cao hơn. Một số nhà kinh doanh thích thú với độ giao động lớn hơn này, trong khi một số khác lại không chịu đựng được.
Bởi không có hai người kinh doanh nào giống nhau hoàn toàn, nên việc chọn cặp nào hợp với tính cách của bạn nhất để kinh doanh là quyền của bạn. Bất cứ lúc nào bạn thử một cặp ngoại tệ mới hay một kỹ thuật kinh doanh mới bạn đều phải chắc chắn rằng bạn đã thử
chúng trong một tài khoản demo. Việc tìm ra cặp ngoại tệ nào là phù hợp với bạn nhất là một phần của tiến trình học hỏi để trở thành một nhà kinh doanh Forex.
Một khi bạn đã quen với các giao động của hai cặp kể trên, hãy thử thêm cặp USD/JPY và USD/CAD. Bạn sẽ thấy hai cặp này chuyển động theo cách hoàn toàn khác so với cặp EUR/USD và GBP/USD. Cặp USD/JPY có “tính cách” riêng của chúng và thường có mức hỗ trợ và kháng cự là những con số tròn. Nếu bạn thích kinh doanh với cặp USD/JPY thì hãy thử luôn cặp EUR/JPY vì cặp này tương tự với cặp USD/JPY, chỉ khác là giao động của chúng có xu hướng nhanh hơn, với độ biến động lớn hơn.
NHỮNG CẶP NGOẠI TỆ HÀNG HÓA
Tiếp theo, hãy thử xem cặp USD/CAD có phải là cặp bạn thích hay không. Cặp này đã từng là cặp ưa thích của tôi vì xu hướng dài hạn và bền vững của chúng. Sự liên hệ giữa cặp ngoai tệ này với giá dầu mỏ là rất mạnh: đồng đô la Canada thường mạnh lên khi giá năng lượng tăng và giảm xuống cùng với sự giảm giá các mặt hàng năng lượng. Những loại ngoại tệ có liên hệ chặt chẽ với giá hàng hóa, ví dụ như giá dầu mỏ, được gọi là “các ngoại tệ hàng hóa” (xem Biểu đồ 5.1).
Nếu bạn muốn kinh doanh một cặp ngoại tệ có mối liên hệ còn mạnh hơn nữa với giá dầu mỏ thì hãy chọn cặp CAD/JPY. Canada và Nhật bản là hai cực đối lập trong lĩnh vực sản xuất và tiêu thụ xăng dầu và điều này được phản ảnh qua tỷ giá của cặp CAD/JPY (xem Biểu đồ 5.2).
Canada là nước sản xuất và xuất khẩu dầu mỏ lớn, do đó đồng đô la Canada hưởng lợi từ giá năng lượng tăng cao. Điều này đối lập hoàn toàn với Nhật bản, là nước nhập khẩu gần như toàn bộ lượng dầu mỏ mà nó tiêu thụ. Vì thế đồng Yên bị ảnh hưởng nặng nề khi giá năng lượng tăng cao.
Biểu đồ 5.1 Hồi giá mô hình bấc đèn trên biểu đồ giá 5 phút của cặp USD/CAD khớp với thông báo tuần về mức dự trữ của Bộ Năng lượng Mỹ. Báo cáo đã châm ngòi cho biến động của giá dầu mỏ và được phản ảnh qua cặp USD/CAD.
Biểu đồ 5.2 Trên biểu đồ tuần tỷ giá cặp CAD/JPY tăng và sau đó vào giai đoạn tích lũy theo đúng giá dầu mỏ giai đoạn 2005 – 2006
Một cặp ngoại tệ khác có mối liên hệ mạnh mẽ với giá hàng hóa là cặp AUD/USD. Đồng đô la Úc thường tăng hoặc giảm theo giá vàng. Mối liên hệ này có thể vô cùng giá trị đối với những nhà kinh doanh ngoại hối, những người thường xuyên chứng kiến cảnh giá vàng điều khiển tỷ giá của đồng đô la Úc (xem Biểu đồ 5.3).
Biểu đồ 5.3 Cặp AUD/USD tăng cùng giá vàng trong mùa Xuân 2006. Sau khi cùng đạt đỉnh, cả giá vàng lẫn tỷ giá cặp AUD/USD lần lượt giảm
Hãy đừng tự giới hạn bản thân bạn
Như đã nói ở phần trước, những nhà kinh doanh mới vào nghề nên bắt đầu với một cặp ngoại tệ và từ đó mở rộng dần ra. Tuy nhiên, có những nhà kinh doanh – kể cả những nhà kinh doanh có kinh nghiệm – chỉ kinh doanh một cặp ngoại tệ hết ngày này sang ngày khác, bất kể các điều kiện của thị trường.
Nếu điều này là phong cách của bạn, thì tùy. Có điều là, không phải tất cả các cặp ngoại tệ đều luôn tạo những cơ hội tốt để bạn tham gia thị trường. Mọi cặp ngoại tệ đều phải qua các giai đoạn để đạt đến một hướng rõ ràng và tạo điều kiện tương đối dễ dàng cho việc kinh doanh, ở giai đoạn khác thì việc kinh doanh cùng cặp ngoại tệ đó lại trở nên khó khăn hơn. Một khi bạn đã nhận thức được điều này, rõ ràng là việc tự giới hạn mình ở một cặp ngoại tệ nào đó là việc làm thiếu khôn ngoan.
Hãy nghĩ theo cách thế này: hãy tưởng tượng bạn có một gara đầy ắp các loại xe và bạn thoải mái lựa chọn việc dùng xe nào ở mọi thời điểm. Có ngày bạn muốn phóng nhanh trên xa lộ, bạn có thể chọn chiếc Porsche hoặc Ferrari. Nếu bạn muốn đi off-road, bạn có thể chọn Jeeep hoặc Land Rover. Lựa chọn của bạn phản ảnh những điều kiện hiện hữu. Chắc chắn bạn sẽ không chọn một chiếc mui trần để lái trong trời mưa!
Bạn sẽ nghĩ sao về một người, trong điều kiện cho phép đó, lại chỉ chọn lái duy nhất một chiếc xe cho mọi ngày, bất kể thời tiết, đướng sá ra sao? Người có một gara đầy xe, nhưng chỉ lái duy nhất một chiếc bất kể nắng hay mưa. Anh ta thậm chí vẫn lái chiếc xe đó khi lốp xe đã xẹp!
Các cặp ngoại tệ khác nhau cũng giống như những chiếc xe ở trong gara. Chắc chắn là khi mới tập lái, bạn chỉ nên lái thường xuyên với một chiếc nào đó để làm quen với xe và những thao tác của người cầm lái. Một khi bạn đã học được cách lái, bạn cần đa dạng hóa sự lựa chọn xe dựa trên những hoàn cảnh khác nhau.
Kinh doanh cũng tương tự như thế, chúng ta luôn phải sử dụng các phương tiện tốt nhất cho từng hoàn cảnh. Nếu có một cặp ngoại tệ cho thấy một xu hướng bền vững và tương đối dễ cho kinh doanh, thì ta nên chọn cặp đó thay vì một cặp khác đang trong giai đoạn kinh doanh may rủi, không định hướng.
Cuối cùng rồi cặp ngoại tệ ta chọn cũng sẽ đến hồi kết thúc xu hướng và ta lại phải thay đổi chiến lược giao dịch hoặc chọn một cặp ngoại tệ khác để kinh doanh. Tóm lại, ta nên kinh doanh cặp ngoại tệ nào đưa đến cơ hội kinh doanh tốt nhất tại một thời điểm.
Kinh doanh và nghiệp chướng
Người ta thường nói không có nơi nào tốt hơn để quan sát hành vi của con người bằng sàn giao dịch của thị trường. Khi lần đầu tiên tôi làm việc tại New York, tôi đã nghe một lời bình luận mà tôi cho là khó hiểu. Một người kinh doanh tương đối trẻ bước vào phòng, khệnh khạng và kiêu hãnh, lớn tiếng khoe khoang về những thành công của mình vừa đạt được:
“Tôi lại vừa thắng! vừa có tiền lại vừa vui! thật tuyệt! tôi thật sự là tuyệt vời!”
Anh ta thao thao về những cách thức mình đã dùng để “luôn tính toán đúng mục tiêu” đồng thời không khi nào chịu lỗ.
Lắc đầu với cảnh chướng tai gai mắt trên, một nhà kinh doanh từng trải ngồi cạnh đó quay sang người ngồi ghế kế bên mà rằng : “Rồi quyền năng của thương trường sẽ không chấp nhận chuyện này”.
Mặc dù ngay lúc đó tôi đã không hiểu, ngụ ý của ông ta nhanh chóng trở nên rõ ràng: Thị trường có xu hướng trừng phạt những kẻ hợm hĩnh và anh chàng khoác lác kia đã liều lĩnh khi khoe khoang về những thành quả của mình. Những nhà kinh doanh thành công có thâm niên ít ai tự mãn về thành tích của họ, vì trong kinh doanh cũng như trong cuộc sống, tự đắc thường là dấu hiệu của sự đổ vỡ. Hãy xem đây như là một dạng nghiệp chướng buộc các nhà kinh doanh tuân thủ mỗi khi họ có dấu hiệu trở nên tự mãn.
Trong thực tế môi trường kinh doanh chuyên nghiệp, những nhà kinh doanh quá thành công thường được yêu cầu phải giảm cường độ giao dịch của họ. Sau nhiều năm kinh nghiệm trong việc theo dõi các nhà kinh doanh, bộ phận quản lý rủi ro của các sàn giao dịch hiểu rằng tiếp sau những thành công lớn thường là những thất bại lớn.
Có phải số phận của các nhà kinh doanh ngoại hối bị một thế lực bên ngoài nào đó kiểm soát? Hay các đấng quyền năng của thị trường vẫn theo sát họ, chờ họ sai lầm khi phạm vào những điều cấm kỵ?
Không! Chính những nhà kinh doanh làm hại bản thân mình khi tự đánh mất tiền đồ của chính họ. Những người kinh doan thành đạt đôi khi trở nên tự tin quá mức để rồi quên đi những yếu tố cơ bản nhất đã đưa đến cho họ thành công ban đầu. Nghiệp chướng thị trường, hay luật Âm – Dương, hay bạn có thể gọi bằng một cái tên nào đó tương tự, là một cách thể hiện, một cách cá biệt hóa xu hướng tự hại này.
Hãy tôn trọng thị trường theo cách các thủy thủ tôn trọng biển cả. Giống như đại dương, thị trường cũng là một thế lực tự nhiên rộng lớn, ta chỉ có thể chèo lái theo nó chứ không thể chế ngự nó. Hãy ghi nhớ trong đầu bạn điều đó khi bạn kinh doanh thành công để không tự cho rằng mình đã chiến thắng thị trường.