Trading In The Zone – Mark Doughlas – CHƯƠNG 9 BẢN CHẤT CỦA NIỀM TIN

Tại thời điểm này, nếu bạn có thể cảm nhận được lợi ích của việc áp dụng năm yếu tố cơ bản về giao dịch, thì nhiệm vụ là học cách làm sao để hợp nhất những yếu tố này với hệ thống tâm lý tinh thần của bạn như một niềm tin cốt lõi để không mâu thuẫn với bất kỳ niềm tin nào khác bạn có thể đang nắm giữ. Ngay từ đầu, điều này gần giống như một nhiệm vụ dễ nản lòng và vào bối cảnh khác tôi sẽ đồng ý với ban, nhưng điều này không thể được, vì trong chương 11 tôi sẽ đưa ra cho bạn một bài tập đơn giản được thiết kế chuyên biệt cho giao dịch để thiết lập những yếu tố này đúng như niềm tin về mức độ chức năng. Một mức độ chức năng là nơi bạn tìm thấy bản thân mình một cách tự nhiện, vận hành theo một trạng thái tinh thần thoải mái, nhận ra chính xác bạn cần làm gì và hành động không chút do dự hay mâu thuẫn từ bên trong. Tuy nhiên, tôi có một lời cảnh báo cho những người đã sẵn sàng xem xét đến bài tập. Bề ngoài, bài tập về giao dịch nhìn khá đơn giản bạn có thể bị cuốn vào làm ngay bây giờ trước khi bạn hiểu hoàn toàn những hàm ý về những gì bạn đang làm. Tôi mong mỏi đề nghị bạn hãy suy xét lại. Có một số động lực tinh tế sâu xa liên qua đến quá trình tìm hiểu làm thế nào để tạo lập niềm tin mới và thay đổi niềm tin đang tồn tại đang xung đột với những điều mới. Hiểu về bài tập giao dịch là dễ. Hiểu làm thế nào để sử dụng bài tập để thay đổi niềm tin của bạn là một chuyện hoàn toàn khác. Nếu bạn làm bài tập mà không hiểu những khái niệm được trình bày trong chương này và chương tiếp theo, bạn sẽ không đạt được kết quả như mong đợi. Điều này cũng quan trọng như việc bạn không dành hết nỗ lực tinh thần bạn có thể có dùng để luyện tập cho tinh thần của bạn để chấp nhận hoàn toàn những nguyên tắc về thành công này, dù bạn hiểu rõ những nguyên tác này như thế nào. Các bạn nhớ Bob, CTA người đã từng tin rằng ông ấy hoàn toàn hiểu về khái niệm của những xác suất nhưng không có khả năng vận dụng từ góc độ của xác suất. Nhiều người phạm sai lầm khi ra vẻ hiểu về một điều gì đó, khả năng hiểu vốn có trong sự hiểu biết mới của họ tự động trở thành một phần chức năng trong niềm tin của họ. Phần lớn thời gian, hiểu một khái niệm chỉ là bước đầu tiên trong quá trình kết hợp những khái niệm đó với một mức độ vận dụng. Điều này đặc biệt đúng với những khái niệm đề cập đến những lý luận trong xác suất. Tâm trí của chúng ta không tự nhiên được kết nối với “khách quan” hay lưu lại ở “khoảnh khắc hiện tai”. Điều này nghĩa là chúng ta phải chủ động rèn luyện tâm trí của chúng ta suy nghĩ từ những góc độ này. Hơn nữa, để rèn luyện những gì liên quan, có thể là bất kỳ mâu thuẫn niềm tin nào để hoạt động thông suốt. Mâu thuẫn niềm tin sẽ có tác động hủy hoại những ý định tốt nhất của bạn để vận hành từ một trạng thái tinh thần khách quan hay để trải qua “dòng chảy cơ hôi của khoảnh khắc hiện tại”. Ví dụ, hãy nói rằng bạn đã từng dành rất nhiều năm để học cách làm thế nào để đọc thị trường, hoặc dành một lượng tiền lớn để phát triển hoặc mua những hệ thống kỹ thuật, chỉ để bạn có thể tìm thấy điều gì sẽ xảy ra tiếp theo. Bây giờ bạn đã hiểu rằng bạn không phải biết sẽ xảy ra chuyện gì tiếp theo, và thậm chí việc cố gắng biết sẽ làm giảm khả năng trở nên khách quan Tr.101 | của bạn hoặc lưu lại trong khoảnh khắc. Những gì chúng ta có là xung đột trực tiếp giữa niềm tin cũ của bạn mà bạn cần biết chuyện gì sẽ xảy ra tiếp theo để thành công và sự hiểu biết mới của bạn mà bạn không cần biết gì cả. Giờ, hiểu biết mới của bạn sẽ đột nhiên vô hiệu hóa hoàn toàn, tiền bạc và năng lượng dùng để củng cố niềm tin mà “cần để biết”? Tôi mong điều này được dễ dàng. Và với một số ít người may mắn, điều này là có thể. Nếu bạn sẽ nhớ lại trong chương 4 khi tôi nói về khoảng cách tâm lý trong mối quan hệ để viết mã phần mềm, tôi đã từng đề cập rằng những nhà giao dịch có thể đã đến rất gần với những quan điểm mới này mà tất cả họ cần là đặt một vài mảnh còn thiếu để tạo ra một thay đổi tinh thần, đó là trải nghiệm “à há”. Tuy nhiên, dựa trên những kinh nghiệm làm việc của tôi với hàng nghìn nhà giao dịch giỏi, tôi có thể nói hầu hết họ không hoàn toàn đến gần được những quan điểm này. Đối với những người nào chưa đến gần được những quan điểm này, có thể thất thoát một số lượng đáng kể lao động trí óc (cả một khoảng thời gian lớn) để hợp nhất một cách thích hợp những hiểu biết mới của bạn về giao dịch trong môi trường tinh thần của bạn. Tin tốt là, bài tập tôi trình bày trong chương 11 về cơ bản sẽ thiết lập năm yếu tố cơ bản và giải quyết những xung đột tiềm năng, nhưng chỉ khi nếu bạn biết chính xác điều bạn đang làm và tại sao bạn lại làm vậy. Đó chính là chủ đề của chương này và chương tiếp theo.

NGUỒN GỐC CỦA NIỀM TIN 

Chúng ta học được gì về bản chất của niềm tin, và làm thế nào có thể dùng những hiểu biết đó để tạo ra một tư duy để khuyến khích mong muốn của chúng ta trở thành một nhà giao dịch thành công một cách ổn định? Những điều này là hai câu hỏi tôi sẽ tập trung trả lời trong chương này. Trước tiên, hãy xem nguồn gốc niềm tin của chúng ta. Như bạn có thể hồi tưởng lại, những ký ức, sự phân biệt và niềm tin tồn tại trong hình thức năng lượng đặc biệt, cấu trúc năng lượng. Trước đó, tôi đã gộp ba thành phần tinh thần với nhau để hình dung rằng: 1. Ký ức, sự phân biệt và nềm tin không tồn tại dưới dạng vật chất, thể chất; 2. Mối quan hệ nguyên nhân – kết quả tồn tại giữa bản thân chúng ta và môi trường bên ngoài đưa những thành phần này vào trong sự tồn tại; và 3. Làm sao để mối quan hệ nguyên nhân – kết quả đảo ngược lại để chúng ta có thể cảm nhận về môi trường bên ngoài những gì chúng ta đã tìm hiểu. Để hiểu được nguồn gốc niềm tin của chúng ta, chúng ta sẽ phải tách riêng những yếu tố này ra để hình dung được sự khác nhau giữa một ký ức và một niềm tin. Cách tốt nhất để làm điều này là tưởng tượng bản thân chúng ta đang trong tâm trí của một đứa trẻ sơ sinh. Tôi nghĩ rằng ở giai đoạn đầu của cuộc đời một đứa trẻ, ký ức về những kinh nghiệm của có thể tồn tại dưới dạng thuần khiết nhất. Ý của tôi nghĩa là những ký ức về những gì đứa trẻ đã từng thấy, nghe, ngửi, tiếp xúc, chạm vào hoặc nếm tồn tại trong tâm trí nó như thông tin cảm giác thuần khiết mà không được sắp xếp hay ghép thêm bất cứ từ đặc biệt hay khái niệm nào. Vì thế, tôi sẽ định nghĩa một ký ức thuần khiết như thông tin giác quan lưu lại dưới dạng nguyên bản. Nói cách khác là một khái niệm về bản chất của cách mà môi trường bên ngoài thể hiện và diễn đạt. Một khái niệm kết hợp thông tin cảm giác với một hệ thống biểu tượng mà chúng ta gọi là ngôn ngữ. Ví dụ, hầu hết trẻ sơ sinh có một ký ức thuần khiết về việc cảm thấy được cha mẹ nuôi dưỡng yêu thương như thế nào, nhưng đó không phải đến khi đứa trẻ được dạy để liên kết hoặc tập hợp một số từ ngữ với thông tin cảm giác thuần khiết lưu lại trong trí nhớ của nó mà nó sẽ tạo ra một khái niệm về việc được cha mẹ nuôi dưỡng yêu thương như thế nào. Câu nói: “Cuộc sống tươi đẹp/tuyệt vời” là một khái niệm. Tự bản thân những từ ngữ đang tạo ra một bộ sưu tập trang trí vô nghĩa về những biểu tượng trừu tượng, nhưng nếu một đứa trẻ hoặc được dạy hoặc quyết định liên kết những từ này với cảm giác tích cực của việc được nuôi dưỡng, thì những chữ cái không còn là một bộ sưu tập về những biểu tượng trừu tượng và những từ ngữ không còn là những câu nói trừu tượng. “Cuộc sống tươi đẹp/tuyệt vời” trở thành một sự phân biệt rõ ràng về bản chất của sự tồn tại hay là cách thế giới hoạt động. Tương tự, nếu đứa trẻ không nhận đủ nuôi dưỡng so với nhu cầu của nó, nó có thể đơn giản chỉ liên kết cảm giác của nỗi đau cảm xúc với một khái niệm như “Cuộc sống là không công bằng” hoặc “Thế giới là một nơi khủng khiếp”. Trong mọi trường hợp, khi năng lượng tích cực hoặc tiêu cực đến từ ký ức hoặc kinh nghiệm của chúng ta trở thành liên kết với một cụm những từ mà chúng ta gọi là khái niệm, khi khái niệm thành năng lượng hóa và kết quả được chuyển đổi thành một niềm tin về bản chất của thực tại. Nếu bạn xem xét những khái niệm được cấu trúc bởi khuôn khổ của một ngôn ngữ và năng lượng hóa bằng những kinh nghiệm của chúng ta, điều này trở nên thông suốt là tại sao tôi đề cập đến niềm tin như “năng lượng cấu trúc”. Khi một niềm tin tồn tại, niềm tin làm gì? Chức năng của nó là gì? Trong một vài trường hợp điều này có vẻ nực cười khi hỏi những câu này. Sau tất cả, tất cả chúng ta có là những niềm tin. Chúng ta liên tục thể hiện niềm tin của chúng ta bằng cả lời nói và hành động. Hơn nữa, chúng ta không ngừng tương tác với niềm tin của những người khác khi họ thể hiện chúng. Tuy nhiên, nếu tôi hỏi “Một niềm tin chính xác là làm gì?” rất có thể tâm trí bạn sẽ không có câu trả lời. Mặt khác, nếu tôi hỏi về chức năng của mắt, tai, mũi, hay răng của bạn thì bạn sẽ trả lời mà không thấy vấn đề gì. Vì niềm tin là thành phần quan trọng trong phần trang trí/hóa trang của chúng ta (về khía cạnh ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của chúng ta), điều này chắc chắn phải là một trong những điều châm biếm nhất của cuộc sống mà khái niệm này ít nhất cũng đã từng được nghĩ đến và hiểu. Cụm từ “ít nhất cũng đã từng được nghĩ đến” ý của tôi là, nếu chúng ta có một vấn đề với một trong số các bộ phận trên cơ thể chúng ta, chúng ta tự nhiên tập trung sự chú ý vào bộ phận đó và nghĩ đến những gì chúng ta cần làm để giải quyết vấn đề. Tuy nhiên, điều này không nhất thiết xảy ra với chúng ta, các vấn đề chúng ta có thể gặp phải với chất lượng cuộc sống của chúng ta (ví dụ, thiếu niềm vui, một cảm giác không hài lòng, hay thiếu thành công trong một vài lĩnh vực) là nguồn gốc niềm tin của chúng ta. Sự thiếu suy xét này là một hiện tượng phổ biến. Một trong những đặc điểm quan trọng của niềm tin là niềm tin làm cho những điều mà chúng ta trải nghiệm giống như điều gì đó hiển nhiên và nằm ngoài sự thắc mắc. Trên thực tế, nếu không phải vì mong muốn mạnh mẽ của bạn là để trải nghiệm thành công liên tục như một nhà giao dịch, chắc bạn sẽ không đào sâu chủ đề này thêm nữa. Thông thường, phải mất Tr.103 | nhiều năm nản lòng cực độ trước khi con người kiểm chứng niềm tin của họ như nguồn gốc của những trở ngại của chính họ. Tuy nhiên, mặc dù niềm tin là một phần phức tạp của cá nhân chúng ta, nhưng bạn không tự đưa ra quá trình này theo những phân tích rất riêng biệt được. Hãy xem xét thực tế rằng không ai trong chúng ta được sinh ra với bất kỳ niềm tin nào của chúng ta. Tất cả những điều này đạt được trong nhiều cách kết hợp. Rất nhiều trong số những niềm tin của chúng ta có ảnh hưởng sâu sắc đến cuộc đời chúng ta thậm chí không phải do chúng ta mà như là một hành động của ý chí tự do. Và điều này dường như không tạo ra như một điều ngạc nhiên với bất cứ ai mà thường thì niềm tin gây ra cho chúng ta nhiều khó khăn nhất là những ai có được niềm tin từ người khác mà không có sự nhất trí nào từ ý thức của chính chúng ta. Tôi muốn nói niềm tin mà chúng ta có được khi chúng ta còn quá trẻ và thiếu hiểu biết để nhận ra những tác động tiêu cực mà chúng ta đã được dạy. Bất kể nguồn gốc niềm tin của chúng ta, từ khi xuất hiện sự tồn tại niềm tin về cơ bản hoạt động theo cùng một cách. Niềm tin có một vài cách đặc trưng để hoạt động, không giống như phần lớn các bộ phận khác của cơ thể chúng ta. Ví dụ, nếu bạn so sánh mắt của tôi và mắt của bạn, hay tay của tôi và tay của bạn, hoặc là tế bào máu đỏ của tôi và tế bào máu đỏ của bạn, chúng ta có thể thấy các bộ phận này không chính xác giống nhau, nhưng chúng có những đặc điểm chung làm cho chúng hoạt động theo những cách tương tự nhau. Tương tự như vậy, một niềm tin về “Cuộc sống tươi đẹp/tuyệt vời” sẽ vận hành chức năng giống như cách mà niềm tin về “Cuộc sống là khủng khiếp”. Bản thân những niềm tin là khác nhau và tác động của mỗi niềm tin vào chất lượng của người nắm giữ cuộc sống sẽ vô cùng khác nhau, nhưng cả hai niềm tìn sẽ hoạt động chính xác theo cùng một cách.

NIỀM TIN VÀ NHỮNG ẢNH HƯỞNG NIỀM TIN ĐỐI VỚI CUỘC SỐNG CỦA CHÚNG TA 

Ở nghĩa rộng nhất, những niềm tin của chúng ta hình thành cách trải nghiệm cuộc sống của chúng ta. Như tôi đã từng nói, chúng ta không được sinh ra cùng với bất kỳ niềm tin nào của chúng ta. Khi có niềm tin và chúng được tích lũy, chúng ta sống cuộc đời của chúng ta theo một cách mà phản chiếu những gì chúng ta đã học cách để tin tưởng. Hãy xem cuộc sống của bạn sẽ khác như thế nào nếu bạn được sinh ra trong một nền văn hóa, tôn giáo hoặc hệ thống chính trị mà có rất ít nếu không nói là không có điểm gì chung so với con người bạn được sinh ra. Điều này rất khó tưởng tượng, nhưng những gì bạn đã được học để tin tưởng về bản chất của cuộc sống và cách mà thế giới hoạt động có thể không giống với những gì bạn đang tin. Tuy nhiên bạn có thể sẽ giữ chắc những niềm tin khác với cùng mức độ như những niềm tin hiện tại của bạn.

NIỀM TIN ẢNH HƯỞNG ĐẾN CUỘC SỐNG CỦA CHÚNG TA NHƯ THẾ NÀO 

1. Niềm tin chế ngự nhận thức của chúng ta và diễn đạt thông tin môi trường theo cách phù hợp với những gì chúng ta tin. 2. Niềm tin tạo ra sự kỳ vọng của chúng ta. Hãy nhớ rằng sự kỳ vọng là một niềm tin dự kiến ở một vài thời điểm trong tương lai. Vì chúng ta không thể kỳ vọng một vài điều mà chúng ta không biết nên ta cũng có thể nói rằng một sự kỳ vọng là những gì chúng ta biết dự định ở một vài thời điểm trong tương lai. Tr.104 | 3. Bất cứ điều gì chúng ta quyết định làm hoặc bất cứ biểu hiện bên ngoài của hành vi sẽ phù hợp với những gì chúng ta tin. 4. Cuối cùng, niềm tin của chúng ta ảnh hưởng đến việc chúng ta cảm thấy thế nào về kết quả của những hành động của chúng ta. Chúng ta không có nhiều cách vận hành niềm tin mà trong đó niềm tin không đóng vai trò quan trọng. Vậy nên những gì tôi sẽ làm bây giờ là đưa cho bạn một ví dụ tôi đã dùng trong cuốn sách đầu tiên, The Disciplined Trader – Nhà giao dịch kỷ luật, để minh họa những chức năng đa dạng của một niềm tin. Mùa xuân năm 1987, tôi đang xem chương trình truyền hình địa phương có tên “Gotcha Chicago”. Đó là chương trình về một vài diễn viên nổi tiếng tham gia một trò chơi thực tế. Trong một tập của chương trình, kênh truyền hình thuê một người đàn ông cầm một tấm bảng với nội dung “Lấy tiền thoải mái chỉ trong hôm nay” (Freemoney. Today only) đứng ở lề đường phía đại lô Michigan (đối với những người không biết rõ về Chicago, đại lộ Michigan là bản doanh của rất nhiều tín đồ thời trang, các tòa nhà và cửa hiệu độc quyền). Kênh truyền hình đưa cho người đàn ông một lượng tiền mặt lớn, với chỉ dẫn sẽ đưa tiền cho bất cứ ai yêu cầu. Bây giờ, khi bạn cân nhắc đến việc đại lộ Michigan là một trong những khu vực sầm uất nhất của thành phố, và nếu chúng ta giả thiết rằng rất nhiều người đi qua người đàng ông trên phố có thể đọc thấy tấm bảng, bao nhiêu người sẽ nghĩ về đề nghị của anh ta và hỏi xin một số tiền nào đó? Trong số tất cả những người đi ngang qua và đọc tấm bảng, chỉ có một người dừng lại, và nói “Tuyệt vời! Tôi muốn có 25 xu để mua một vé xe bus được không?” Ngược lại, không một ai thậm chí muốn lại gần người đàn ông đó. Cuối cùng, người đàn ông cảm thấy thất vọng vì mọi người không tương tác theo cách mà anh ta kỳ vọng. Anh ta bắt đầu khóc to “Anh/chị có muốn lấy tiền không? Làm ơn lấy tiền của tôi đi; Tôi không thể cho tiền đi đủ nhanh” Mọi người vẫn tiếp tục đi quanh anh ta như thể anh không tồn tại. Trên thực tế, tôi chú ý thấy một vài người đi theo hướng của họ và tránh xa người đàn ông ra. Khi có một một người đàn ông mặc một bộ comple và cầm một cặp tài liệu đến gần, anh ta lại gần người đàn ông và nói “Anh thích có tiền không?”. Người đàn ông trả lời: “Không phải hôm nay”. Giờ thì anh ta thực sự thất vọng, anh ta quay lại và nói với người đàn ông: “Chương trình này diễn ra trong bao nhiêu ngày? Anh làm ơn lấy thứ này đi” rồi anh ta cố dúi vào tay người đàn ông một khoản tiền. Người đàn ông trả lời cụt lủn “Không” rồi đi tiếp. Điều gì đang diễn ra ở đây? Tại sao không một ai cần tiền (trừ một người cần tiền để mua vé xe buýt)? Nếu chúng ta giả định rằng phần lớn hoặc tất cả những người qua đường có thể đọc được tấm bảng, nhưng vẫn không có bất cứ cố gắng nào để lấy tiền, sau đó chỉ có một lời giải thích cho hành vị của họ là họ không quan tâm đến tiền. Điều này quá phi lý, dẫu cho, chúng ta đã cân nhắc bao nhiêu thời gian trong cuộc đời chúng ta cho việc tận tụy chạy theo đồng tiền. Nếu chúng ta đồng ý rằng con người có thể đọc tấm bảng và tiền đó rất quan trọng với hầu hết mọi người trong chúng ta, vậy điều gì đã ngăn những con người này tự giúp chính họ? Môi trường đã tạo sẵn một trải nghiệm mà hầu hết mọi người thích có: một ai đó đưa tiền cho họ mà không có ràng buộc nào. Tuy nhiên, tất cả mọi người đều lướt qua, mà không mảy may để tâm xem điều gì đang đợi họ. Họ đã Tr.105 | không phải nhận ra những gì đã có sẵn. Điều này khó mà tưởng tượng vì tấm bảng ghi rõ: “Lấy tiền thoải mái chỉ trong hôm nay”. Tuy nhiên, không khó để tưởng tượng nếu bạn suy xét phần lớn mọi người đều có một niềm tin (một khái niệm năng lượng hóa về cách thế giới hoạt động thế nào) rằng “Tiền miễn phí không hề tồn tại” Nếu việc cho không tiền thực sự không tồn tại, thì một vài người làm thế nào dung hòa được sự trái ngược rõ ràng giữa niềm tin và dấu hiệu nói lên điều đó? Điều đó rất dễ, chỉ cần xác định rằng người đàn ông với tấm bảng là điên rồ; những gì khác có thể giải thích cho hành vi kỳ quặc đó dù, trên thực tế, tiền miễn phí hay cho không tiền không tồn tại? Quá trình lý giải có thể bù đắp cho sự trái ngược có thể đi đến một điều gì đó giống như: “Tất cả mọi người đều biết nhận tiền mà không có ràng buộc nào rất hiếm khi xảy ra. Chắc chắn không phải từ một người lạ trên một trong những con phố sầm uất nhất thành phố. Trên thực tế, nếu người đàn ông đã thực sự cho tiền đi, anh ta sẽ được đám đông vây xung quanh. Anh ta thậm chí làm cuộc sống của anh ta gặp nguy hiểm. Anh ta chắc bị điên. Tôi đã mở rộng đường xung quanh anh ta; ai biết anh ta có thể làm gì?” Nên nhớ rằng tất cả các thành phần của quá trình suy nghĩ này được miêu tả là phù hợp với niềm tin rằng tiền miễn phí không tồn tại. 1. Từ “tiền miễn phí” không được nhận ra cũng không được diễn đạt như ý định từ quan điểm của môi trường. 2. Xác định người với tấm bảng ghi chắc bị điên đã tạo ra một kỳ vọng của sự nguy hiểm hay ít nhất cũng là một nhận thức được đảm bảo phải cẩn trọng. 3. Quyết tâm thay đổi đường đi của một người để né tránh người có tấm bảng dấu hiệu là một hành động phù hợp với sự kỳ vọng của nguy hiểm. 4. Mỗi người cảm thấy thế nào về kết quả? Rất khó để nói mà không biết từng cá nhân nhưng một khái quát chung tốt sẽ là họ cảm thấy nhẹ nhàng khi họ đã né tránh tiếp xúc với một người điên một cách thành công. Cảm giác nhẹ nhõm, kết quả từ việc tránh né một sự chạm trán hoặc đối đầu là một trạng thái tinh thần. Hãy nhớ rằng chúng ta cảm thấy thế nào (mức độ tương quan của năng lượng tích cực và tiêu cực chảy qua cơ thể và tâm trí chúng ta) luôn luôn là sự thật tuyệt đối. Nhưng niềm tin thôi thúc bất kỳ trạng thái tinh thần nào có thể không phải là sự thật về những khả năng sẵn có từ góc độ của môi trường. Nêu lên việc đối đầu đã không phải là kết quả duy nhất có khả năng xảy ra trong tình huống này. Hãy tưởng tượng trải nghiệm khác nhau sẽ khác nhau thế nào nếu họ tin rằng “tiền miễn phí có tồn tại”. Quá trình được miêu tả ở trên sẽ là như nhau ngoại trừ việc làm cho niềm tin về “tiền miễn phí tồn tại”, như việc hiển nhiên và nằm ngoài sự thắc mắc, thì việc làm cho niềm tin về “tiền miễn phí không hề tồn tại” cũng hiển nhiên và nằm ngoài sự thắc mắc. Một ví dụ hoàn hảo sẽ là một người đã nói “tuyệt vời, tôi có thể lấy 25 xu để mua vé xe buýt”. Khi tôi nhìn thấy điều này, tôi đã có cảm giác người này có khả năng là một người ăn xin và muốn xin bất cứ ai 25 xu. Một người ăn xin là người chắc chắn tin vào sự tồn tại của tiền miễn phí. Bởi vậy, nhận thức và diễn đạt của anh ta về tấm bảng dấu hiệu chính xác là những gì kênh truyền hình muốn đề cập. Kỳ vọng và hành vi của anh ta phù hợp với niềm tin về tiền miễn phí tồn tại. Và anh ta cảm thấy thế nào về kết quả? Anh ta có được 25 xu, vì vậy tôi sẽ giả thiết rằng anh ta cảm thấy một Tr.106 | cảm giác hài lòng. Tất nhiên, những gì anh ta không biết chính là anh ta có thể lấy nhiều hơn nữa. Có một kết quả khác có khả năng xảy ra cho kịch bản của chúng ta. Hãy nhìn ví dụ giả thuyết về một người tin rằng “tiền miễn phí không tồn tại” nhưng họ lại dùng một giả thiết “nếu – thì” để tiếp cận tình huống này. Nói cách khác, một vài người có thể rất kích thích và tò mò về những khả năng mà họ quyết định trì hoãn tạm thời niềm tin của họ về “tiền miễn phí không tồn tại”. Sự trì hoãn tạm thời này cho phép họ hành động bên ngoài ranh giới được tạo ra niềm tin, nhằm mục đích xem chuyện gì xảy ra. Nên thay vì phớt lờ người đàn ông với tấm bảng dấu hiệu, sẽ có người đầu tiên theo chiều hướng giả thuyết của chúng ta lại gần người đàn ông và nói “cho tôi 10 đô la”. Người đàn ông lấy 10 đô la ra khỏi túi và đưa cho anh ta. Bây giờ chuyện gì sẽ xảy ra. Anh ta cảm thấy thế nào khi có trải nghiệm một điều gì đó không mong đợi mà hoàn toàn đi ngược lại niềm tin của anh ta? Đối với hầu hết mọi người, niềm tin về tiền miễn phí không tồn tại thu được qua những hoàn cảnh không dễ chịu để đặt nhẹ vấn đề đi. Cách phổ biến nhất được nói rằng chúng ta không thể có một cái gì đó vì nó quá đắt. Không biết bao nhiêu lần một đứa trẻ thường hay nghe, “Con nghĩ con là ai vậy? Con có biết tiền không tự nhiên mọc trên cây không”. Nói cách khác, đó có lẽ là một niềm tin tiêu cực. Vì vậy, trải nghiệm có tiền trong tay mà không có điều kiện ràng buộc và không có bất cứ nhận xét tiêu cực nào sẽ giống như tạo ra một trạng thái tinh thần của sự phấn chấn thuần khiết. Trên thực tế, nhiều người sẽ rất hạnh phúc khi họ bị bắt buộc chia sẻ niềm hạnh phúc và điều khám phá mới này đối với những người họ quen. Tôi có thể tưởng tượng anh ta có thể quay lại văn phòng hoặc về nhà, và thời điểm anh ta tiếp xúc với người nào đó anh ta quen, từ đầu tiên thoát ra từ miệng anh ta sẽ là “Bạn sẽ không tin chuyện gì xảy ra với tôi ngày hôm nay đâu” và mặc dù anh ta muốn trong tuyệt vọng những người anh ta gặp tin câu chuyện của anh ta, nhưng có lẽ họ sẽ không tin. Tại sao? Vì niềm tin rằng tiền miễn phí không tồn tại sẽ làm cho họ diễn đạt câu chuyện theo hướng tiêu cực hợp lý. Để lấy thêm một ví dụ nhỏ này nữa, hãy tưởng tượng điều gì sẽ xảy ra với trạng thái tinh thần của người này nếu điều này xảy ra, anh ta có thể lấy thêm tiền nữa. Anh ta đang ở trong trạng thái phấn chấn thuần khiết. Tuy nhiên, thời điểm trong đầu anh ta hiện lên suy nghĩ hoặc ai đó thuật lại câu chuyện của anh ta để đề nghị một ý tưởng rằng anh ta có thể yêu cầu thêm nhiều tiền hơn nữa, trạng thái tinh thần của anh ta ngay lập tức sẽ chuyển sang một trạng thái tiêu cực của tiếc nuối hoặc thất vọng. Tại sao? Anh ta đã khẽ chạm vào niềm tin tiêu cực về những gì có nghĩa là bỏ lỡ điều gì đó hoặc điều đó vẫn chưa đủ. Kết quả là, thay vì vui mừng về những gì anh ta có, anh ta sẽ than thở những gì anh ta có thể đã có mà không nhận được.

NIỀM TIN VÀ SỰ THẬT 

Trong tất cả ba ví dụ này (trong đó có một giả thuyết), tất cả mọi người đều trải qua kinh nghiệm về tình huống duy nhất của họ. Nếu được hỏi, mỗi người sẽ miêu tả những gì anh hoặc cô ấy đã trải qua từ quan điểm của họ, như thể chỉ có duy nhất một phiên bản đúng và hợp lý của tình huống thực tế. Sự mâu thuẫn giữa ba phiên bản sự thật này làm cho tôi nghĩ đến một vấn đề triết học lớn hơn cần được giải quyết. Nếu niềm tin giới hạn nhận thức của chúng ta về các thông tin được tạo ra bởi Tr.107 | môi trường vật lý, do đó những gì chúng ta nhận ra phù hợp với bất cứ điều gì chúng ta tin, vậy chúng ta làm sao biết sự thật là gì? Để trả lời câu hỏi này, chúng ta phải cân nhắc bốn trường hợp sau: 1. Môi trường có thể thể hiện bản thân trong một sự kết hợp vô hạn của nhiều cách với nhau. Khi bạn kết hợp tất cả các lực lượng của tự nhiên tương tác với mọi thứ con người tạo ra, rồi thêm vào đó những lực lượng được tạo ra bởi tất cả các cách con người có thể thể hiện, kết quả là một số phiên bản có khả năng thực tế sẽ chắc chắn lấn át ngay cả những người có tư tưởng thoáng nhất. 2. Cho đến khi chúng ta có được khả năng nhận thức những cách khả thi trong đó môi trường có thể diễn đạt ý kiến thì niềm tin của chúng ta sẽ luôn đại diện cho một phiên bản giới hạn của những gì có khả năng xảy ra từ quan điểm của môi trường làm cho niềm tin của chúng ta trình bày về sự thật nhưng không nhất thiết là một bản tường trình rõ ràng của sự thật. 3. Nếu bạn tìm thấy mình tạo ra một ngoại lệ cho trường hợp của ví dụ thứ hai thì hãy cân nhắc xem nếu niềm tin của chúng ta là đúng, một trăm phần trăm phản ánh chính xác thực tiễn vật lý, thì kỳ vọng của chúng ta đã luôn luôn được đáp ứng, chúng ta sẽ mãi mãi ở trong trạng thái thỏa mãn và hài lòng. Làm sao chúng ta có thể cảm thấy điều gì khác ngoài hạnh phúc, vui vẻ, phấn khởi và một cảm giác hoàn toàn hạnh phúc nếu thực tiễn vật lý biểu hiện liên tục chính xác như chúng ta đã kỳ vọng? 4. Nếu bạn có thể chấp nhận trường hợp của ví dụ thứ ba là có giá trị thì hệ quả tất yếu cũng đúng. Nếu chúng ta không trải qua cảm giác thỏa mãn và hài lòng, thì chúng ta phải vận hành một hoặc nhiều niềm tin không hoạt động tốt liên hệ với những điều kiện của môi trường. Hãy cân nhắc về bốn trường hợp này, giờ tôi có thể trả lời câu hỏi “Sự thật là gì?”. Câu trả lời là, bất cứ cái gì hoạt động hiệu quả. Nếu những niềm tin lợi dụng những hạn chế mà chúng ta có thể nhận thức và môi trường có thể diễn đạt trong một sự kết hợp vô hạn của nhiều cách với nhau thì những niềm tin có thể đúng khi liên hệ với những gì chúng ta đang cố hoàn thành ở bất kỳ thời điểm nào. Nói cách khác, mức độ tương đối của sự thật vốn có trong những niềm tin của chúng ta có thể được xác định bằng độ khả dụng hay hiệu quả mà niềm tin mang lại. Mỗi người trong chúng ta đều tạo ra nội lực (tò mò, nhu cầu, mong muốn, khao khát, mục tiêu, và khát vọng) bắt buộc hoặc thúc đẩy chúng ta tương tác với môi trường thể chất, vật chất. Chuỗi đặc biệt của những bước chúng ta thực hiện mục tiêu của sự tò mò, nhu cầu, mong muốn, khát khao, mục đích hay những khát vọng của chúng ta là một chức năng về những gì chúng ta tin tưởng là đúng trong bất kỳ hoàn cảnh hay tình huống nào. Sự thật đó là gì đi nữa sẽ được xác định như sau: 1. Những khả năng chúng ta nhận thức liên quan đến những gì có sẵn từ quan điểm của môi trường, 2. Chúng ta diễn đạt thế nào về những gì chúng ta nhận thức, 3. Những điều chúng ta quyết định, 4. Kỳ vọng của chúng ta về kết quả, 5. Điều chúng ta hành động, và 6. Chúng ta cảm nhận thế nào về kết quả của những cố gắng của chúng ta. Tr.108 | Ở bất kỳ thời điểm nào, nếu chúng ta thấy mình trong trạng thái thoải mái và hài lòng, vui vẻ hoặc hạnh phúc trong mối quan hệ với những gì chúng ta đang cố hoàn thành, chúng ta có thể nói rằng sự thật của chúng ta (nghĩa là bất kỳ niềm tin nào chúng ta đang vận hành) là có ích vì quá trình như đã đề cập ở trên là có hiệu quả. Những gì chúng ta nhận thức không chỉ phù hợp với mục tiêu của chúng ta mà còn phù hợp với những gì có sẵn từ quan điểm/góc độ của môi trường. Cách lý giải của chúng ta về thông tin chúng ta nhận thức được là kết quả trong một quyết định, sự kỳ vọng, và hành động được dung hòa với tình hình và hoàn cảnh môi trường. Không có sự kháng cự hay chống lại nào xuất phát từ môi trường (hoặc trong tâm trí bản thân chúng ta) có thể làm giảm kết quả mà chúng ta đang có được. Kết quả là, chúng ta thấy mình trong trạng thái thoải mái, hài lòng, vui vẻ và hạnh phúc. Mặt khác, nếu chúng ta thấy mình trong trạng thái bất mãn, thất bại, nản lòng, nhầm lẫn, tuyệt vọng, hối tiếc, hoặc thất vọng, chúng ta có thể nói rằng liên kết với tình hình và hoàn cảnh môi trường, những niềm tin mà chúng ta đang vận hành hoàn toàn không hiệu quả, và do đó niềm tin đó là vô ích. Nói một cách đơn giản, sự thật là một chức năng của bất cứ điều gì hoạt động liên quan đến những gì chúng ta đang cố hoàn thành tại bất kỳ thời điểm nào.