Thị Trường ngoại hối – Ed Ponsi – CHƯƠNG XVIII: SÂN CHƠI FOREX
Nếu bạn theo dõi và hiểu môn bóng đá Mỹ, bạn có thể biết được sự khéo léo của môn thể thao này. Bạn sẽ hiểu tính chất quan trọng của từng cú phát bóng thông minh, của những mánh đánh lừa trong tấn công và vai trò riêng biệt của các cầu thủ.
Nếu bạn không hiểu môn thể thao này, bạn sẽ thấy có rất nhiều người to lớn chạy loạn xạ và chỉ chực lăn xả vào nhau.
Nếu bạn xem và hiểu môn đua ô tô, bạn sẽ biết về chiến lược dặm nhiên liệu, về khí động học có thể “tạo nên” 200 dặm/giờ, và tác động của mỗi một phần tư pound khí nén khi dùng đúng cho chiếc lốp sau.
Nếu bạn không hiểu môn này, bạn sẽ chỉ thấy có rất nhiều ô tô thi nhau chạy quanh trong một vòng tròn mà thôi.
Nếu bạn hiểu bản chất của sân chơi Forex, bạn sẽ hiểu khả năng để tính toán lợi thế, các hệ lụy cũng như lợi ích của giao dịch ngắn hạn và tầm quan trọng của chênh lệch tỷ lãi suất cho vay.
Nếu bạn không hiểu thị trường này, tức là bạn đang chơi với lửa.
SAN BẰNG LỢI THẾ
Kinh doanh có thể là rất khó khăn, và trong nỗ lực làm sao cho nó dễ dàng hơn, một số nhà kinh doanh chọn giải pháp rút nhanh. “thật khó khăn để thắng được 100 pip” lời giải thích thường là vậy “cho nên tôi chỉ cố gắng thắng 10 pip cho mỗi lần giao dịch mà thôi”. Điều này nghe ra có vẻ có lý; rõ ràng việc thắng 10 pip dễ dàng hơn nhiều so với thắng 50 pip hoặc 100 pip. Nhà kinh doanh tìm cách thắng bằng lối chơi chắc chắn, thoạt nghe có vẻ có lý trong thế giới kinh doanh.
Bạn nghĩ sao nếu tôi nói rằng thay vì làm cho sự việc dễ dàng hơn, các nhà kinh doanh dạng này đang làm cho cuộc sống của chính họ trở nên khó khăn hơn? Để hiểu tại sao lại như vậy, chúng ta cần đi sâu hơn một chút vào lý thuyết trò chơi này.
CHÊNH LỆCH CỦA NHÀ CÁI
Hãy tưởng tượng chiếc đĩa roulette trong casino. Bạn đến bên bàn và đặt cược hoặc đỏ hoặc trắng. Cơ hội thắng của bạn sẽ là bao nhiêu?
Nếu bạn chưa bao giờ chơi roulette, bạn có thể nghĩ cơ hội là 50:50. Bởi vì có một nửa ô là đỏ và nửa còn lại là trắng, đúng thế không?
Sai. Ngoài các ô đỏ và trắng, còn có ít nhất một ô không phải đỏ cũng chẳng phải trắng. Chính ô “zero” này làm hỏng cơ hội của người chơi.
Đĩa Roulette châu Âu chỉ có 1 ô zero, do đó lợi thế dành cho Nhà cái không nhiều. Trên đĩa này, cơ hội thắng của Nhà cái là 53:47. Đĩa roulette ở Mỹ có hai ô zero: ô “0” và ô “00”, nhờ đó đã nâng xác suất thắng của Nhà cái thêm 5,3%. Chính điều này càng hạn chế cơ hội thắng của người chơi hơn nữa.
Trong thế giới kinh doanh Forex, các “ô zero” chính là mức chênh lệch giữa giá mua và giá bán. Cơ hội thắng cho Nhà cái (trong trường hợp thị trường ngoại hối chính đó là các sàn giao dịch) bao giờ cũng nhỉnh hơn so với cơ hội thắng của nhà kinh doanh. Chênh lệch giá mua, bán càng lớn thì cũng tương tự như việc nhà kinh doanh phải vượt qua càng nhiều “ô zero”. Ở trò roulette, càng có thêm ô zero nào trên đĩa thì cơ hội thắng của người chơi càng giảm xuống, còn ở thị trường Forex mỗi pip chênh lệch tăng thêm giữa giá mua và giá bán càng làm cho cơ hội thành công của nhà kinh doanh ít đi.
LÀM CHO SÂN CHƠI LỚN HƠN
Trong thị trường Forex, Sàn giao dịch xác định mức chênh lệch giữa giá mua và giá bán, tương tự như các ô zero trong trò chơi roulette. Chúng ta không can thiệp được gì đến mức chênh lệch giá mua và bán này; nó được các sàn giao dịch định đoạt theo cách giống như các casino quyết định số ô zero trên đĩa roulette.
Vậy thì, điều gì sẽ xảy ra khi chúng ta vẫn còn can thiệp được số lượng các ô đỏ và ô đen? Giả dụ như chúng ta tăng lên nhiều lần số lượng ô đỏ và ô đen trên đĩa roulette trong khi vẫn giữ nguyên số lượng các ô zero chẳng hạn.
Khi đó cơ hội sẽ bị tác động như thế nào? Chắc chắn là cơ hội thắng sẽ được cải thiện, bởi số lượng các ô zero lúc này chiếm tỷ lệ nhỏ hơn trong việc cản trở cơ hội thắng của người kinh doanh.
Khi mà các ô zero vẫn còn trên đĩa, cơ hội của người chơi không bao giờ bằng cơ hội của Nhà cái. Với việc tăng thêm ô đen và ô đỏ vào đĩa roulette, chúng ta đã làm giảm xác suất thắng của Nhà cái casino xuống, đưa tỷ lệ cơ hội thắng về gần con số 50:50. Càng thêm nhiều ô đen và đỏ thì cơ hội thắng của người chơi càng lớn. Như vậy, chúng ta cần phải làm cho chiếc đĩa roulette (trong trường hợp thị trường Forex đó là sân chơi) lớn hơn.
Tất nhiên, chúng ta không thể đưa thêm các ô vào đĩa roulette. Các Nhà cái casino quá lọc lõi để có thể cho phép ta hạn chế lợi thế của họ. Do lợi thế này là không lớn, họ chỉ cần chắc một điều rằng họ sẽ thắng nhiều hơn thua trong một số lượng lần quay đủ lớn.
Mặc dù vậy, trong thị trường Forex chúng ta lại có thể tăng kích thước của sân chơi, và do đó cải thiện được cơ hội kinh doanh thắng lợi. Và cũng khác với casino, chúng ta sẽ không bị đuổi cổ khỏi trò chơi vì đã làm điều đó!
Vậy cách làm là gì? Chúng ta làm cho sân chơi lớn hơn bằng cách sử dụng lệnh dừng lỗ và lệnh thoát giao dịch rộng hơn, thông qua việc sử dụng các biểu đồ có khung thời gian lớn hơn và bằng việc cố gắng chọn mục tiêu lợi nhuận lớn hơn. Bạn đã biết các kỹ thuật được trình bày trong cuốn sách này, vậy hãy để tôi hỏi bạn câu này: có bao giờ tôi có ý định chỉ nhắm thu một món lợi nhuận chỉ bằng 10 pip?
TẠI SAO MỘT SỐ CỐ VẤN KINH DOANH LẠI KHUYÊN NGƯỢC LẠI?
Tôi biết có nhiều nhà kinh doanh đi theo phương pháp “lợi nhuận nhỏ” nói trên. Thực tế là có nhiều cố vấn kinh doanh khuyên các học trò của mình chỉ nên cố gắng kiếm lợi nhuận 10 – 15 pip trước khi thoát giao dịch. Vậy động cơ nào để họ khuyên như thế?
Có thể “cố vấn” của bạn đã giới thiệu bạn mở một tài khoản tại một sàn hoặc một đại lý giao dịch nhất định nào đó. Nếu vậy, có thể bạn đã đăng ký vào một “sàn giao dịch qua môi giới”, là nơi mà “cố vấn” của bạn sẽ được trả một khoản thù lao nhỏ cho mỗi lần bạn giao dịch. Đây là khoản thưởng vì đã giới thiệu khách cho sàn.
Nếu bạn chỉ vào ít lệnh giao dịch, “cố vấn” của bạn chỉ được trả một ít tiền. Nhưng nếu bạn vào rất nhiều lệnh giao dịch thì số tiền thù lao vị này thu được không hề nhỏ. Như vậy, quyền lợi của “cố vấn” và của sàn giao dịch lúc này là bạn càng vào nhiều lệnh giao dịch càng tốt, cho dù số lượng lệnh giao dịch có thể không phải là quyền lợi lớn nhất của bạn đi nữa. Vì vậy, hãy nghĩ lại nếu có ai đó cố thuyết phục bạn tìm kiếm các món lợi nhuận 10 – 15 pip cho mỗi lần giao dịch.
HÃY LÀM MỘT VÀI PHÉP TÍNH
Cơ hội thành công của một giao dịch có mục tiêu nhỏ là gì? Ví dụ sau đây có thể đưa đến cho các nhà kinh doanh ngắn hạn một ý tưởng rằng chính xác họ đang đi ngược lại cái gì.
Hãy giả định rằng một người đang kinh doanh một cặp ngoại tệ có chênh lệch giá mua và bán là 3 pip, đây là chênh lệch khá phổ biến của các cặp ngoại tệ trên thị trường Forex.
Nhà kinh doanh của chúng ta chỉ muốn một mục tiêu lãi là 10 pip. Mức lãi này là khá dễ dàng, có đúng vậy không? Điều này được hiểu là nhà kinh doanh sẽ mất 3 pip ngay tại thời điểm vào lệnh. Vì vậy, để đạt đợc lợi nhuận 10 pip, người này phải đợi tỷ giá chuyển động 13 pip theo hướng mong muốn:
10 + 3 = 13.
Bây giờ, sau khi chúng ta đã biết điều gì cần thiết cho một giao dịch thành công, chúng ta hãy xem điều gì cần cho một giao dịch lỗ. Đây là cách chúng ta xác định cơ hội thành công hay thất bại.
Để bị lỗ 10 pip, tỷ giá chỉ cần chuyển động 7 pip theo chiều bất lợi cho nhà kinh doanh. Sở dĩ như vậy là bởi ngay khi tham gia giao dịch, nhà kinh doanh của chúng ta đã lỗ ngay 3 pip, tức là khoản chênh lệch giữa giá mua và bán.
10 – 3 = 7
Chúng ta đã xác định rằng nhà kinh doanh của chúng ta cần một giao động 13 pip để có được một khoản lợi nhuận 10 pip, nhưng nếu giá chỉ cần đi ngược hướng 7 pip thì anh ta cũng sẽ lỗ 10 pip. Cơ hội để thắng 10 pip so với thua 10 pip có thể biểu diễn như sau:
13/7 = 1,857/1
Như vậy, cơ hội thua/thắng là 1,857/1, tức là gần 2:1. Con số này thực sự nói lên nhiều điều. Bây giờ thì bạn hiểu tại sao rất khó để kiếm lợi nhuận bằng các giao dịch lợi nhuận nhỏ: đó là vì sân chơi quá nhỏ hẹp. Điều này cũng giống như đặt cược vào ô đỏ trong trò chơi roulette, khi mà gần 2/3 các ô hoặc là đen, hoặc là zero.
Chúngta thực sự có thể cải thiện cơ hội thắng của bất cứ giao dịch nào bằng cách sử dụng các chiến lược tốt với một chính sách quản lý rủi ro hợp lý, mặc dù rất khó để nhận thấy cách thức một người nào đó có thể vượt qua tỷ lệ “thô” nói trên một cách liên tục. Nếu bạn đã cố kinh doanh theo cách này và thất bại, thì giờ đây bạn đã biết là tại đâu. Bạn đã làm giàu cho sàn giao dịch, có thể bạn cũng đã làm giàu cho người môi giới, còn cơ hội của bạn thì cũng giống như của nhiều nhà kinh doanh thu lỗ khác.
THAY ĐỔI PHƯƠNG TRÌNH
Làm thế nào để chúng ta có thể thay đổi cơ hội, tạo điều kiện tốt hơn để kinh doanh có lãi trên thị trường Forex? Làm thế nào để chúng ta có thể đồng nhất được thị trường, làm cho sân chơi rộng hơn? Như bạn thấy, nếu chúng ta nhắm vào các mục tiêu lợi nhuận lớn hơn, chênh lệch giá mua và bán sẽ trở nên ít quan trọng. Điều này cũng tương tự như ta bổ sung thêm các ô đỏ và đen vào đĩa roulette; chỉ khác là với thị trường Forex, chúng ta có thể lựa chọn kích cỡ của sân chơi.
Hãy xem xét trường hợp kinh doanh đã nói, chỉ có như thế chúng ta mới làm cho sân chơi rộng hơn. Một lần nữa chúng ta giả định một mức chênh lệch giá mua, bán là 3 pip, chỉ khác là lần này nhà đầu tư muốn thắng 100 pip thay vì 10 pip như đã nói. Để có được khoản lợi nhuận 100 pip, tỷ giá cần phải chuyển động theo chiều có lợi cho nhà đầu tư một khoảng cách là 103 pip:
100 + 3 = 103
Để bị một khoản lỗ là 100 pip, thì chỉ cần giá chuyển động 97 pip theo hướng ngược với kỳ vộng caả nhà đầu tư. Sở dĩ như vậy là vì khoản lỗ 3 pip đã phát sinh ngay tại thời điểm nhà đầu tư vào lệnh giao dịch.
100 – 3 = 97
Chúng ta đã xác định được rằng nhà đầu tư cần một chuyển động 103 pip theo hướng thuận để anh ta có thể lãi 100 pip; ngược lại, chỉ cần tỷ giá chuyển động 97 pip theo hướng bất lợi thì nhà kinh doanh đã bị lỗ 100 pip. Có thể mô tả xác suất cơ hội “thô” của việc thua và thắng 100 pip trong trường hợp này như sau:
103/97 = 1,06/1
Bây giờ xác suất cơ hội thắng đã tốt hơn rất nhiều vì nó đã gần với 50:50 hơn. Như chúng ta đã nói từ trước, chừng nào còn có chênh lệch giá mua và bán, cơ hội thắng của nhà kinh doanh bao giờ cũng thấp hơn 50%. Tuy nhiên, nếu chúng ta sử dụng kỹ thuật kinh doanh và quản lý rủi ro tốt, hoặc chúng ta kết hợp cả việc thu lãi cho vay qua đêm, chúng ta có thể vượt qua sự bất lợi này của cơ hội.
Tất nhiên tôi không có ý nói rằng bạn cứ phải luôn nhắm đến việc thu lãi 100 pip hoặc hơn cho mọi phiên giao dịch. Điểm cơ bản là để chúng ta hiểu rằng khi sân chơi trong Forex rộng hơn, xác suất than công cũng sẽ được cải thiện đáng kể. Đồng thời, những nhà kinh doanh có mục tiêu lợi nhuận cao hơn thường giữ các lệnh giao dịch của họ lâu hơn, thành ra họ ít vào lệnh giao dịch hơn nên họ cũng trả phí chênh lệch mua và bán ít hơn.
Có thể sàn giao dịch hoặc nhà môi giới của bạn sẽ không thích bạn kinh doanh như thế, nhưng bù lại tài khoản của bạn sẽ có cơ tăng lên. Suy cho cùng thì chỉ có bạn là người thu lợi nhuận hoặc chịu thua thiệt trong tài khoản của bạn mà thôi.
TẠI SAO MỌI NGƯỜI KHÔNG LÀM NHƯ THẾ?
Vậy thì tại sao mọi người lại không kinh doanh theo mục tiêu lợi nhuận lớn? Tại sao có rất nhiều người rơi vào bẫy kinh doanh với các cơ hội không thuyết phục? Có thể có một số câu trả lời như sau:
• Họ không rằng họ đang tính toán theo các cơ hội chống lại chính bản thân họ;
• Họ có nhận thức sai về các khái niệm về bản chất của kinh doanh.
Vấn đề là kinh doanh không phải luôn luôn là cái mà chúng ta tin, hoặc mong chúng trở thành. Nếu tôi biết chắc tôi sẽ kinh doanh như thế nào, thì đây có thể là thưứtôi muốn: Tôi thức dậy vào buổi sáng, giao dịch khoảng 1 tiếng đồng hồ và khi kiếm được một núi tiền, tôi đóng các lệnh giao dịch lại và làm bất cứ việc gì tôi muốn trong thời gian còn lại của ngày hôm đó. Kinh doanh như thế cũng giống như một trò videogame mà ta muốn chơi lúc nào cũng được. Chúng ta càng chơi nhiều thì càng ghi được nhiều điểm. Chúng ta có thể trở nên giàu có ngoài sức tưởng tượng với nổ lực ít nhất.
Nếu được như thế thì tôi cho là lý tưởng, tuy nhiên bạn có thể nhận ra rằng các chiến lược đã nói trên không cho phép ta làm được như vậy. Lý do là các chiến lược đó cần phải được phát huy trong thế giới kinh doanh thật sự, không phải là trong trí tưởng tượng của chúng ta. Đáng tiếc là có nhiều nhà kinh doanh không biết rằng các đánh giá sai lầm của họ về kinh doanh là do không đặt trên cơ sở thực tiễn. Họ kinh doanh trên một thị trường do họ mơ ước mà không có thật.
LỢI NHUẬN KHỦNG VỚI NỔ LỰC ÍT NHẤT
Tại sao chúng ta lại mắc phải hành vi phản kinh doanh? Tôi cho rằng thủ phạm chính là các quảng cáo về những mối lợi lớn có thể thu được chỉ trong vài phút trong ngày. Bạn có thể đã xem những đoạn quảng cáo này, thường được đưa ra dưới dạng các chương trình TV hợp pháp, với những nhà đầu tư tuyên bố đầy tự mãn rằng họ đã kiếm được những khoản kếch sù với chỉ một ít nổ lực.
NHỮNG KHOẢN KẾCH SÙ VỚI CHỈ MỘT ÍT NỔ LỰC!
Điều này nghe thật hấp dẫn, những không phải tình cờ. Bạn đang được nghe chính xác điều mà bạn đang muốn nghe. Bây giờ, thay vì nói điều bạn muốn nghe, tôi sẽ nói sự thật: Kinh doanh là một việc khó nhọc. Những nhà kinh doanh ngắn hạn thường tạo nên các hoàn cảnh bất lợi cho bản thân họ. Không đâu có được cái gọi là lợi nhuận lớn với rất ít nỗ lực.
Khi tôi giả thích rằng chúng ta cần làm cho sân chơi Forex lớn hơn, đồng thời giữ lệnh giao dịch lâu hơn, thì có thể đây chính là điều mà bạn không muốn nghe. Tại sao lại thế? là bởi cái chúng ta muốn là lợi nhuận cao với nỗ lực ít nhất.
Tại sao các đài quảng cáo vẫn tràn đầy các lời hứa lợi nhuận cao với rất ít nỗ lực? Vì người ta biết chính xác rằng cái gì là cái bạn muốn nghe nhất, và họ biết cách để làm cho bạn phải mất một khoản lớn. Bất cứ khi nào có ai nói với bạn những điều bạn thích nghe, hãy chạy về phía ngược lại càng nhanh càng tốt.
CÁI CHÚNG TA CÓ THỂ HỌC TỪ NHỮNG “ĐỒNG TIỀN THÔNG MINH”
Hãy xem cách mà những “đồng tiền thông minh” tiếp cận việc kinhdoanh trên thị trường này. Liệu các quỹ bảo trợ và các nhà kinh doanh có tổ chức có chạy theo những món lợi 10 – 15 pip hay không? Tất nhiên là không vì họ hiểu rõ cơ chế hoạt động của thị trường. Không những họ không quan tâm đến các món lợi 10 – 15 pip, các món lợi cỡ 100 pip cũng không là gì với họ. Rất nhiều trong số các “ông lớn” này chỉ thỏa mãn với mức lợi nhuận hàng nghìn pip; bằng cách giao dịch với xác suất thắng “thô” càng gần tới 50:50 càng tốt.
Các nhà kinh doanh có tổ chức không chỉ hiểu rõ giá trị của sân chơi lớn, họ còn đặt lệnh giao dịch của họ sao cho còn có thể thu thêm lãi suất cho vay qua đêm, qua đó nâng xác suất thắng lợi lên trên 50:50! Nếu là ở casino họ sẽ bị tống cổ khỏi đó ngay tức thì. Bây giờ thì bạn hiểu tại sao họ được gọi là “đồng tiền thông minh”.
THOÁT KHỎI THỊ TRƯỜNG VÀ THU LÃI
Có điều tốt đó là chúng ta hoặc có thể kinh doanh như những “đồng tiền thông minh”, hoặc không tham gia thị trường. Một khi bạn đã hiểu cơ chế của thị trường này, bạn đã biết nhiều hơn phần lớn những người đã đến, thua lỗ và bỏ cuộc mà không bao giờ hiểu bản chất của trò chơi họ đã tham gia, một trò chơi không phải như các trò chơi khác, mà là một trò chơi để thắng.
Cụm từ chơi để thắng có ý nghĩa như thế nào với bạn? Có phải nó có nghĩa là bạn sẽ làm mọi việc theo cách của bạn, kinh doanh theo cách hiểu của bạn và nếu mọi việc đều ổn thì như thế là tốt? hay nó có nghĩa là bạn chấp nhận làm bất cứ việc gì nếu cần, kể cả việc hy sinh các quan điểm ban đầu của bạn về thị trường này chỉ để làm sao chiến thắng? Nếu bạn thực sự quan tâm đến việc tạo lợi nhuận trên thị trường này, có thể bạn cần học thêm một vài điều nữa.
