Về câu hỏi muôn thủa ” Làm sao để đầu tư có lãi? “, Tôi thường được hỏi về việc “truyền” 1 tuyệt chiêu nào đó để giúp người trade có thể “một phát một mạng” (one shot one kill – tên 1 quyển truyện trinh thám của Lee Child mà Tom Cruise đã đưa lên phim), tức là đã ra chiêu thì thị trường chỉ có chết hoặc chí ít là trọng thương, còn mình thì không hốt nhiều thì cũng hốt ít lợi nhuận. Thiệt tình, tôi vẫn đang đi tìm chiêu thức đó đây, đợi tôi tìm ra tôi sẽ chỉ cho các bạn.
Mà không chỉ tôi với bạn đâu, cái thứ “chén thánh” (holy grail – từ trader thế giới hay dùng để chỉ những tuyệt kỹ võ lâm trading mà cả trăm năm nay thiên hạ vẫn đi tìm) này hình như chưa có ai tìm ra. Bạn có nghe chuyện Isaac Newton – thiên tài toán học với Định luật vạn vật hấp dẫn – đã phải “bỏ xác” trên thị trường tài chính với câu nói nổi tiếng “Tôi có thể đo được vận tốc các thiên thần nhưng không đo được sự điên rồ của con người”. Rồi còn quỹ LTCM, vốn tập hợp các nhân tài mà trong đó có người từng đoạt giải Nobel, vẫn “cháy account” như thường vào hồi đầu những năm 2000. Mấy “thứ dữ” đó cũng chưa tìm được “chén thánh” nốt, thậm chí còn bị thị trường tài chính “vùi hoa dập liễu” không thương tiếc.
Mấy ví dụ trên nhằm cho bạn thấy, tạm thời, “chén thánh” vẫn là một bí ẩn của trading.
Tuy nhiên, tôi nghĩ có 1 cách đơn giản hơn để bạn có thể có được lợi nhuận trong thị trường. Phương pháp tôi muốn đề cập ở đây là dùng RISK/REWARD ratio. Chỉ là đơn giản hơn việc đi tìm “chén thánh” thôi chứ không phải là dễ dàng như ăn kẹo bạn nhé. Hãy xem thử xem nào.
Thị trường có 3 hướng đi : lên, xuống, đi ngang. Khi vào 1 lệnh, bạn có 2/3 là hòa đến thắng, trong khi chỉ có 1/3 là thua lỗ. Nhưng thực tế chỉ ra điều ngược lại. Thống kê cho thấy 95% người giao dịch là thua lỗ. Thật là 1 điều đáng suy nghĩ
Đơn giản hơn, chúng ta cho là thị trường có 2 chiều thôi, tăng hoặc giảm. Nghĩa là khi bạn vào 1 lệnh, sẽ có 50/50 là ăn hoặc thua. Cứ 2 giao dịch bạn có thể sẽ có 1 lần thắng, 1 lần thua. Vậy để có lợi nhuận, bạn phải làm sao lần thắng sẽ thắng nhiều hơn lần thua. Nói cách khác, nếu bạn chọn rủi ro dừng lỗ là 5 usd (RISK) thì bạn phải đặt 1 cái chốt lời (REWARD) ít ra là lớn hơn 5 (nhớ cộng cả chi phí cho spread và commission bạn phải trả). Như vậy, cứ sau 100 lần trade, giả sử bạn có 50 lần ăn và 50 lần thua thì số tiền bạn thắng sẽ lớn hơn số tiền bạn thua. Lý thuyết là vậy đó.
Thử 1 ví dụ xem nhé. Bạn có 1 tài khoản 3000 usd và mỗi lần bạn vào lệnh là 0.1 standard lot với dừng lỗ 30 pips (cho là khoảng 30 usd) là chốt lời là 60 pips (khoảng 60 usd). Lúc này, RISK/REWARD ratio của bạn sẽ là : 30 / 60 = 1 / 2, nghĩa là bạn cứ rủi ro 1 usd thì mục tiêu bạn phải kiếm được lại là 2 usd
Sau 10 lần giao dịch, giả sử số lệnh thắng / thua của bạn là 5 / 5. Hãy xem điều gì xảy ra nhé
§ 5 lệnh thua sẽ mất = 30 usd/lần x 5 = 150 usd
§ 10 lệnh thắng sẽ được = 60 usd/lần x 5 = 300 usd
§ Lợi nhuận sau 10 lệnh = 300 usd – 150 usd = 150 usd
§ Tỷ suất lợi nhuận trên vốn đầu tư (ROI – Return On Investment) = 150 / 3000 = 5%
Tỷ suất lợi nhuận này gần ngang với việc bạn gửi ngân hàng VN trong cả năm rồi (lãi suất NHVN hiện nay tầm 6.5% / năm)
Tất nhiên, sau 10 lệnh thì bạn phải trả thêm tiền spread (chênh lệch bid/ask) cho 1 lot (10 lệnh 0.1) khoảng 10-20 usd (nếu bạn trade các cặp tiền có spread nhỏ tầm 1-2 pips). Giả sử thêm nữa là broker của bạn thu commission (tiền hoa hồng) là 15 usd/lot nữa thì bạn sẽ tốn thêm chi phí là : 20 usd spread + 15 usd commission = 35 usd. Lợi nhuận sẽ còn lại là = 150 – 35 = 115 usd. Tỷ suất lợi nhuận vẫn sẽ đạt = 115/3000 = 3.8%.
Nếu mỗi tháng bạn chỉ cần giao dịch 10 lệnh đúng như ví dụ trên thì bạn sẽ kiếm được 3.8% / tháng. Giả sử bạn giữ vững được phương pháp và kiếm được tầm hơn 3%/tháng thôi thì 1 năm bạn đã kiếm được gần 40% lợi nhuận rồi. Một con số quá dữ dằn. Lưu ý rằng các quỹ lớn trên thế giới họ kiếm tầm 20%/năm đã là quá đỉnh rồi.
Với ví dụ trên, nếu tháng xui bạn thắng 4 thua 6 thì vẫn có lợi nhuận nhé : 60×4 -30×6 – 35 = 240 – 180 – 35 = 25 usd. Tỷ suất lợi nhuận vẫn được 25/3000 = 0.8%
Giả sử bạn thắng 3 thua 7 đi thì bạn chỉ có lỗ = 60×3 – 30×7 – 35 = 180 – 210 – 35 = -65usd thôi. Chỉ cần tháng sau bạn quay về phong độ 5 ăn 5 thua là gỡ lại vốn và có lời thôi. Đừng nôn nóng
Một điều bạn cần quan tâm nữa là không quan trọng bạn kiếm nhiều hay kiếm ít mà là phải ổn định. Đôi khi có tháng bạn kiếm cả vài trăm % nhưng tháng sau lại cháy tài khoản thì cũng chả có ý nghĩa gì. Hãy nhớ câu nói của Sir Alex Ferguson “Phong độ nhất thời, đẳng cấp mãi mãi”
Lưu ý rằng tỷ lệ RISK/REWARD của bạn không nhất thiết là 1/2 như bài viết mà có thể là 1/1.5 hoặc 1/3, 1/4 là tùy vào hệ thống giao dịch của bạn và khả năng chịu rủi ro của bạn. Bạn cần giữ cho tỷ lệ này tối thiểu tầm 1/1.5 là tốt rồi
Tóm lại, bí quyết giao dịch của tôi không phải là tìm kiếm 1 phương pháp “lúc nào vào lệnh cũng thắng” mà là kiếm 1 phương pháp có tỷ lệ thắng thua 50/50 là đủ (phương pháp dạng này không ít), rồi tôi sử dụng RISK / REWARD ratio như là cách để kiếm lợi nhuận an toàn. Cần nhìn nhận thực tế là chưa có phương pháp “chén thánh” nào ra đời cho tới thời điểm này đâu (ít nhất là theo tôi biết)
Nếu sử dụng phương pháp này, bạn cần luyện tập thử trên demo hoặc giao dịch với micro hoặc mini account xem sao. Từ lý thuyết đến thực hành là cả 1 quãng đường dài. “Thao trường đổ mồ hôi thì chiến trường bớt đổ máu”
Lưu ý Đây là cách thức “đi tiền” – money management – chứ không phải là một hệ thống giao dịch. Bạn cần kết hợp nó với 1 hệ thống giao dịch của bạn (sóng elliott, harmonic hay RSI, Stoch…) thì mới có thể giao dịch được. Bên cạnh đó, tâm lý giao dịch và việc tuân thủ kỷ luật mới đưa bạn đến thành công được. Xin nói rõ, chỉ dùng cách này đơn lẻ thì không có lợi nhuận được.
Chúc bạn trade tốt !!!